sueta teneantur onera supportare, quodque quam primum eidem Guillermo de beneficio seu beneficiis, quorum fructus, redditus, et proventus quingentos florenos dictæ monetæ importatis valeant annuatim ad prosecutionem abbatis et conventus prædictorum provisum, ipseque illius vel illorum possessionem fuerit pacificam assecutus pensio prædicta cesset eo ipso, et si assecutio beneficii vel beneficiorum minoris valoris fiat ut præfertur pensionem prædictam ad ra tionem valoris fructuum beneficii seu beneficiorum assecuti vel assecutorum hujusmodi minuere teneatur, nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostræ approbationis, roborationis, unionis, annexionis, incorporationis, reservationis, assignationis, constitutionis, concessionis et voluntatis infringere vel ausu temerario contrahire, si quis autem hoc attentare præsumpserit indignationem omnipotentis Dei et Beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum. Datum Lausannæ secundo nonas martii anno a nativitate Domini millesimo quadragentesimo, quadragesimo tertio, Pontificatus nostri anno tertio.

MARVAZ.

(Archives du Sénat, Registres ecclésiastiques, vol. 5.)

No 33.

Bulle du pape Paul II, confirmant l'union du prieuré de Saint-Innocent à l'abbaye d'Hautecombe.

(16 Septembre 1464.)

Paulus Episcopus seruus seruorum Dei. Ad perpetuam Rei memoriam. Rationi congruit et conuenit honestati ut ea que de Romani Pontificis gratia processerunt licet eius superueniente obitu littere apostolice super illis confecte non

fuerint suum consequantur effectum. Dudum siquidem pro parte dilectorum filiorum Johannis de Quercubus Abbatis ac Conuentus Monasterij Altecombe Cistertiensis ordinis Gebennensis Diocesis felicis recordationis Pio Pape secundo predecessori nostro exposito quod olim bone memorie Amedeus Episcopus Sabinensis tunc Felix Quintus in sua obedientia de qua partes Sabaudie tunc erant nuncupatus, et cuius predecessores Comites Sabaudie eiusdem Monasterij fundatores extiterant et in cuius ecclesia illorum corpora siue cadauera sepeliri consueuerant, attente considerans quod Monachi alieque persone dicti Monasterij de cuius statu idem Amedeus Episcopus plenam se dicebat habere notitiam propter aeris eiusdem loci intemperiem diuersarum nonnumquam infirmitatum dispendijs subiacebant adeo quod sepius oporteret Monachos et personas huiusmodi contra religionis obseruantiam ad alia loca extra dictum Monasterium pro eorum refrigerio hinc inde diuagari quodque ipsum Monasterium illius supportatis oneribus consuetis redditibus non tantum abundabat quod ex illis aliud Monasterium siue locus alius ad quod siue quem dispendiorum huiusmodi tempore Monachi et persone predicte confugere possent in loco magis temperato construi ualeret, ac quondam Guillermus de Squerena tunc apostolice sedis Notarius Comendatarius Prioratus sancti Innocentij ordinis sancti Benedicti dicte diocesis comende de dicto Prioratu auctoritate apostolica sibi facte in ipsius Amedei Episcopi tunc Felicis nuncupati manibus ipsi Guillermo tunc certa expressa pensione super fructibus redditibus et prouentibus eiusdem Prioratus per eum quoad uiueret reseruata sponte et libere cesserat, ipseque Amedeus Episcopus tunc Felix nuncupatus cessionem huiusmodi recipiens et admittens Prioratum ipsum qui Conuentualis non est, et ad quem quis non consueuerat per electionem assumi cuique cura per perpetuum Vicarium regi solita imminet animarum tunc eo modo quo tempore eidem Guillermo de eo sibi facte commende uacante siue

alias quouis modo uacaret eidem Monasterio motu suo proprio et ex certa sua scientia cum omnibus iuribus et pertinentijs suis uniuerat annexuerat et incorporauerat prout in litteris eiusdem Amedei Episcopi Felicis nuncupati dicebatur plenius contineri ipsique Abbas et Conuentus eiusdem Prioratus possessionem adepti illum spatio sedecim annorum saluo pluri possederant prout tunc possidebant pacifice et quiete ac ipsi Pio predecessori pro parte dictorum Abbatis et Conuentus humiliter supplicato ut unioni annexioni et incorporationi predictis robur apostolice confirmationis adjicere de benignitate apostolica dignaretur idem Pius predecessor qui antea uoluerat quod in confirmationibus unionum annexionum et incorporationum factarum illas petentes tenerentur exprimere uerum ualorem secundum communem extimationem tam uniti beneficij quam illius cui unitum esset alioquin confirmationes non ualerent et semper in illis commissio fieret ad partes uocatis quorum interesset fructus redditus et prouentus Mense Abbatialis eiusdem Monasterij pro sufficienter expressis habens huiusmodi supplicationibus inclinatus videlicet sub data sexto decimo kalendas Januarij Pontificatus sui Anno sexto unionem annexionem et incorporationem Prioratus huiusmodi cuius fructus redditus et prouentus Ducentarum et Quinquaginta librarum Turonensium paruorum secundum comunem extimationem ualorem annuum ut ipsi Abbas et Conuentus asserebant non excedebant eidem Monasterio ut premittitur factas omniaque alia et singula inde secuta rata et grata habens illa apostolica auctoritate ratificauit approbauit et etiam confirmauit ac sui scripti patrocinio communiuit supplendo omnes et singulos defectus si qui interuenissent in eisdem. Non obstantibus premissis ac alijs Constitutionibus et ordinationibus apostolicis nec non Monasterij sancti Theofredi dicti ordinis sancti Benedicti Aniciensis diocesis a quo dictus Prioratus dependere consueuerat et eiusdem ordinis sancti Benedicti etiam iuramento confirmatione apostolica uel quauis firmitate alia

roboratis statutis et consuetudinibus ceterisque contrarijs quibuscunque. Prouiso quod Prioratus huiusmodi debitis propterea non fraudaretur obsequijs illiusque congrue supportarentur onera consueta. Ne autem pro eo quod super ratificatione approbatione confirmatione et supplectione huiusmodi littere apostolice eiusdem Pii predecessoris illius superueniente obitu confecte non fuerint de illis quomodolibet ualeat hesitari ipsique Abbas et Conuentus illarum frustrentur effectu uolumus et auctoritate apostolica decernimus quod presentes littere ad probandum plene ratificationem approbationem confirmationem et supplectionem predictas ubique sufficiant nec ad id alterius probationis aminiculum requiratur. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre uoluntatis et constitutionis infringere uel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit indignationem omnipotentis Dei ac beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Rome apud sanctum Petrum Anno Incarnationis dominice Millesimo quadringentesimo sexagesimo quarto sexto - decimo Kalendas Octobris Pontificatus nostri Anno primo.

No 34.

Supplique de l'abbé et des religieux d'Hautecombe pour obtenir une plus ample juridiction, et réponse favorable d'Yolande, duchesse régente de Savoie.

(1473.)

Illustrissime et excellenti dominacioni ducali Sabaudie exponitur reverenter pro parte reverendi in Christo patris domini Sebastiani de Orliaco Abbatis, et venerabilium religiosorum fratrum domus Altecumbe, sicuti verum est quod ab illustribus dominis progenitoribus excellentis dominacionis vestre adepti fuerunt totam villam de Meyriaco et Valliscrenne cum pertinentiis universis, etc., et homines in dictis villis habitantes, tam presentes quam absentes et eorum heredes habitos et habendos ac cum modis, pactis, immunitatibus et exemptionibus, de quibus per concessiones que exhibentur fit fides. Exponitur insuper quod racione deffectus jurisdicionis in forenses sive exteras personas per tempora retroacta, varia homicidia, furta, latrocinia, rapine, percussiones et vulnera perpetrata fuerunt et dietim perpetrantur adeo quod morti traditi fuerunt inter ceteros Andreas Rosery, conversus Altecumbe, et nobilis Johannes de Voseriaco, et ipsius religiose domus vinee derobantur per exteras gentes anno quolibet. Ea propter, ne delicta remaneant impugnita, ac ut persone et bona dicte religionis conserventur et mali ac perversi timore pene a maleficiis tam publicis quam privatis compescantur, arceanturque, suppliciter parte qua supra exoratur dignetus excellens dominacio vestra ipsi Abbati et religiose domui concedere omnimodam jurisdicionem, merum et mixtum imperium cum ultimo supplicio super delinquentes tam forenses, quam jurisdicionales infra confines talis jurisdicionis et pertinenciarum domus Alte