non requiritur, ut uterque adulter influat in mortent conjugis occifi ; fufficit enim ut alteruter hanc machivulnatus fuerit, seu procuraverit; fivè Physicè, v. g. nerando, venenum propinando; fivè Moraliter, id eft, confilio, fuafione, imperio. Ut verò contrahatur impedimentum Matrimonium dirimens, oportet: 10. Ut adulter, qui mortem conjugis occifi machinatus eft, id egerit ex intentione Matrimonii contrahendi cum adulterii complice; non requiritur tamen, ut fuam ei intentionem & machinationem manifeftet. 20. Neceffe eft ut adulterium fit formale ex utraque parte. 3°. Ut fit confummatum. 4°. Ut præcefferit conjugis occifi mortem, non tamen machinationem. 5o. Requiritur ut mors ex machinatione fecuta fuerit. Septimum, eft DISPARITAS CULTUS; talis nimirùm, ut unus contrahentium fit baptizatus, alter minimè. Si autem Catholicus contrahat cum hæreticâ vel schifmaticâ, licèt peccet contrahendo, valet nihilomi nùs Matrimonium. Octavum, eft Vis, feu metus, quo quis inducitur ád contrahendum. Intelligitur autem non quæcumque vis, feu metus, fed talis qui dicitur cadens in virum conftantem: quandò videlicèt, malum quod metuitur, tale eft, ut meritò movere debeat virum fortem, ad faciendum aliquid, quod, eo ceffante, non faceret : cujufmodi eft metus mortis, mutilationis, gravis & longi carceris, amiffionis rerum, vel ftatûs. Si verò levi metu inducatur quis ad contrahendum, Matrimonium valet, nifi metus ille levis, fiat gravis refpectivè ad perfonam contrahentem, Nonum, eft ORDO; fcilicèt major, Subdiaconatus, Diaconatus & Presbyteratus. Decimum, LIGAMEN; quo fcilicèt quis jam ligatus Matrimonio exiftit. Nam fi ad aliud conjugium, priore adhuc durante, tranfire voluerit, contractus nullus eft. Undecimum, eft JUSTITIA PUBLICÆ HONESTATIS; oriturque, 1°. ex fponfalibus validè contra&tis ; & tunc non excedit primum gradum. Quare, vi hujus propinquitatis, non poteft fponfus inire Matrimonium cum matre, vel forore, vel filiâ fponfæ; & viciffim sponsa cum patre, vel filio, vel fratre fponfi ; nequidem poft diffolutionem sponsalium, morte alterius interveniente, aut alio quovis modo factam ; &, fi de facto attentatum fuerit, non valet. 2°. Oritur etiàm ex Matrimonio rato non confummato ; & tunc extenditur ufquè ad quartum gradum inclufivè. Duodecimum, eft AMENTIA: certum eft hanc jure naturali Matrimonium dirimere, cùm ipfo amentiæ tempore contrahitur: per eam enim tollitur rationis ufus, ac proindè confenfus, nectendo Matrimoniali vinculo neceffarius. Quòd fi amens per lucida intervalla contraheret (quamvis non fit tutum quod fic contrahat, neque in id debeat unquàm Parochus, inconfultis Epifcopo aut Vicariis ejus Generalibus, consentire ) validum nihilominùs foret Matrimonium. Decimum tertium, CLANDESTINITAS; quâ nimirùm Matrimonium contrahitur fine præfentiâ Parochi, vel alterius Sacerdotis, de ipfius Parochi, vel Ordinarii licentiâ, cum testibus requifitis. Decimum quartum, IMPOTENTIA. Super hoc impedimento, ubi orietur difficultas aliqua, ad Rmum. D. Epifcopum recurrent Paftores, vel ad Vicarios Gene: rales. Hic enim non nifi brevem hujus impedimenti notionem fubjicere convenit. Impotentiæ ergò nomine, intelligitur inhabilitas confummandi Matrimonium, fivè illa se teneat ex parte viri, fivè fit ex parte mulieris; modò fuerit tempore ipfius contractûs, & non ipfi rato fupervenerit. Diftinguitur à fterilitate. Diftinguitur etiàm ab impotentiâ pariendi foetum vivum, absque mortis periculo. Impotentia autem illa, de quâ agimus, perpetua fit neceffe eft: nam fi abfquè periculo vitæ, arte medicâ auferri poffit, vel Ecclefiæ remediis tolli, Ma, trimonium non dirimit: item requiritur ut fit abfoluta, vel evidenter respectiva. De absolutâ nihil difficultatis est; de respectivâ autem, conftat per Ecclefiam licere, ut pars, ad quam altera eft impotens, ad alias tranfeat nuptias. Ut autem Matrimonium ex impotentiâ nullum declaretur, requiritur Judicis Ecclefiaftici fententia. Si impotentia ex maleficio oriatur, eam magicarum incantationum arte depellere, grande foret facrilegium; recurrendum ergò ad preces & alia Ecclefiæ remedia, confulto femper priùs Epifcopo. Deniquè, decimum quintum, est Raptus ; nam inter raptorem & raptam non poteft effe Matrimonium, quandiù ipfa manferit in poteftate raptoris, etiamfi reverâ utrinque adfit in Matrimonium confenfus. Secùs, fi extra illius jam fit poteftatem, ac in loco tuto & libero conftituta. Circà impedimenta dirimentia, notandum generaliter, quòd per ea non diffolvatur Matrimonium, fi ipfi jam ante validè contracto fuperveniant, fivè confummatum fit, fivè non excipe votum caftitatis per Profeffionem Religionis approbate: quo fuperveniente, Matrimoniu m diffolvitur, modò nondum fuerit confummatum ; adeò ut conjux relictus, poffit ex tunc ad aliud conjugium tranfire. Excipe quoquè difparitatem cultus quæ fuper venit Matrimonio infidelium, per converfionem unius ad Fidem: fi, altero nolente converti, neque cohabitare absque contumeliâ Creatoris, fidelis converfus ad aliud Matrimonium tranfeat. : TOU T Si, post contractum in facie Ecclefiæ Matrimonium juxtà Concilii Tridentini formam, Regiorumque etiàm Edi&torum præfcripta, deprehendatur aliquod impedimentum dirimens, propter quod Matrimonium fit irritum; videndum eft, an fuper illud poffit difpenfari. Quòd fi ita eft, procuretur difpenfatio ; & interim conjux impedimenti confcius, abftineat ab amplexu Matrimoniali. Obtentâ difpenfatione, & fublato per eam impedimento, opus eft novo contractu, ad va Matu, ad validandum prius trimonium non tamen requiruntur nova denuntiationes, neque præfentia Parochi & teftium; fed fufficit, ut conjuges inter fe mutuo renovent confenfum, adhibito aliquo figno exteriore. Nifi cafu, quo impedimentum jam fit publicum, vel ejus naturæ ut quantumcumque in præfenti fit occultum, abfolutè tamen loquendo, poffit in pofterum, quocumque modo, manifef tari ac innotefcere. Quia tunc fieri debet revalidatio in facie Ecclefiæ, id eft coram Parocho & teftibus, fervatis Concilii Tridentini formâ, Regumque noftrorum ́Sanctionibus. At verò, fi impedimentum difpenfationem non admitrit (qualis eft confangumitas primi gradus & impotenzia) tunc conjuges judicio Ecclefiæ feparandi funt ; vel, Conc. Trid. fi malint, cohabitare poffunt, feclufo incontinentiæ periculo, tanquàm frater & foror, abftinentes à conjugali amplexu, & etiàm ab ofculis, tactibus, omnique actu li. bidinofo, non minùs quàm hi, qui nunquàm contraxerunt. De Impedimentis Matrimonium prohibentibus. Q Uatuor recenfentur impedimenta Matrimonium prohibentia, fecundùm hodiernam Ecclefiæ difci plinam. Primum, Votum fimplex; caftitatis fcilicet, vel Religionis, vel non ducendi uxorem, vel fufcipiendi Ordinės facros. Secundum, Tempus ab Ecclefiâ prohibitum; id eft, à primâ Dominicâ Adventûs inclufivè, ufquè ad diem Epiphaniæ fimiliter inclufivè; & à feriâ quartâ Cinerum inclufivè, ufque ad Dominicam in Albis inclufivè. Tertium, Sponfalia; ea nimirùm quæ legitimè fuerunt contracta, necdùm diffoluta. Quartum, Ecclefiæ Vetitum, feu Interdi&um; id est, prohibitio Superioris, vel Judicis Ecclefiaftici, qui, lite pendente, ex caufâ, inhibet Matrimonium ad tempus. Hæc itaque habeant præ oculis Parochi, præfertim impedimenta dirimentia, ut fecundùm cafus occurrentes, poffint circà Matrimonii contra&tum providere. MA De Matrimonio ipfo. Atrimonium coram proprio Parocho, vel alio 1. de Reform. & duobus vel tribus teftibus celebrari debet, alioquin irritum |