τικῶν εὐλόγως οὐ κατὰ πᾶσαν ἀνισότητα ἀμφισβητοῦσι τῶν ἀρχῶν· εἰ γὰρ οἱ μὲν βραδεῖς οἱ δὲ ταχεῖς, οὐδὲν διὰ τοῦτο δεῖ τοὺς μὲν πλεῖον, τοὺς δ ̓ ἔλαττον ἔχειν· ἀλλ ̓ ἐν τοῖς γυμνικοῖς ἀγῶσιν ἡ τούτων διαφορὰ λαμβάνει τὴν τιμήν ἀλλ ̓ ἐξ ὧν πόλις συνέστηκεν, ἐν τούτοις ἀναγκαῖον ποιεῖσθαι τὴν ἀμφισβήτησιν. Διόπερ εὐλόγως ἀντιποιοῦνται τῆς τιμῆς οἱ εὐγενεῖς καὶ ἐλεύθεροι καὶ πλούσιοι· δεῖν γὰρ ἐλευθέρους τ ̓ εἶναι καὶ τίμημα1 φέροντας· οὐ γὰρ ἂν εἴη πόλις ἐξ ἀπόρων πάντων, ὥσπερ οὐδ ̓ ἐκ δούλων. a C 6. Ἀλλὰ μὴν εἰ δεῖ τούτων, δῆλον ὅτι καὶ δικαιοσύνης καὶ τῆς πολεμικῆς ἀρετῆς ἀ· οὐδὲ γὰρ ἄνευ τούτων οἰκεῖσθαι πόλιν δυνατόν· πλὴν ἄνευ μὲν τῶν προτέρων ἀδύνατον εἶναι πόλιν, ἄνευ δὲ τούτων, οἰκεῖσθαι καλῶς. Πρὸς μὲν οὖν τὸ πόλιν εἶναι, δόξειεν ἂν ἢ πάντα ἢ ἔνιά γε τούτων ὀρθῶς ἀμφισβητεῖν, πρὸς μέντοι ζωὴν ἀγαθὴν ἡ παιδεία καὶ ἡ ἀρετὴ μάλιστα δικαίως ἂν ἀμφισβητοίησαν, καθάπερ εἴρηται καὶ πρότερον. 7. Επεὶ δ ̓ οὔτε πάντων ἴσον 8 ἔχειν δεῖ τοὺς ἴσους ἕν τι μόνον ὄντας, οὔτ ̓ ἄνισον τοὺς ἀνίσους καθ ̓ ἕν, ἀνάγκη πάσας εἶναι τὰς τοιαύτας πολιτείας παρεκβάσεις. Εἴρηται μὲν οὖν καὶ πρότερον, ὅτι διαμφισβητοῦσι τρόπον τινὰ a A Περὶ pro τῆς, 1857, L. 81. 5, U. 46. συγγενεῖς, L. 81. 5, U. 46. d C πολεμικῆς, 2025. Ἀρετῆς δεήσει, 2042. f Αναγκαίως pro δικαίως, 1857, 2025, L. 81. 5, U. 46. Αμφισβητήσειαν, B. 2, Sylb. Cor. 8 ΐσων pro loov, 2026, C. 161, U. 46, Ald. 1. 2, et pr. 2023., -- 1. Τίμημα. (Voir Backh, liv. III, chap. I, Econom. Polit. des Athén, tend pas le moins du monde, en fait de droits politiques, répartir le pouvoir selon toute espèce d'inégalité que les uns soient légers à la course et les autres fort lents, ce n'est pas une raison pour qu'ici les uns aient plus et les autres moins, c'est aux jeux gymniques que ces différences - là seront appréciées; ici on ne doit nécessairement mettre en concurrence que les objets qui contribuent à la formation de l'État. Aussi a-t-on raison d'accorder une distinction particulière à la noblesse, à la liberté, à la fortune; car les individus libres et les citoyens qui possèdent le cens légal sont essentiels à l'État, et il n'y aurait point d'État si tous étaient pauvres, non plus que sí tous étaient esclaves. A ces premières conditions, il en faut joindre deux autres la justice et la valeur guerrière, dont l'État ne peut se passer; car si les unes sont indispensables à son existence, les autres le sont à sa prospérité. Tous ces éléments, ou du moins la plupart, peuvent se disputer la vie de la cité; mais c'est surtout, je le répète, à la vertu et à la science de s'attribuer son bonheur. De plus, comme l'égalité et l'inégalité complètes sont injustes entre des individus qui ne sont égaux ou inégaux entre eux que sur un seul point, tous les gouvernements où l'égalité et l'inégalité sont établies sur ces bases sont corrompus. Nous avons dit plus haut que tous les citoyens ont raison de se croire des droits, δικαίως, ἁπλῶς δ ̓ οὐ πάντες δικαίως· οἱ πλούσιοι μὲν, ὅτι πλεῖον μέτεστι τῆς χώρας αὐτοῖς· ἡ δὲ χώρα κοινόν· ἔτι πρὸς τὰ συμβόλαια πιστοὶ μᾶλλον, ὡς ἐπιτοπλέον· οἱ δ' ἐλεύθεροι καὶ εὐγενεῖς, ὡς ἐγγὺς ἀλλήλων· πολῖται γὰρ μᾶλλον οἱ γενναιότεροι τῶν ἀγενῶν ν· ἡ δ ̓ εὐγένεια παρ' ἑκάστοις οἴκοι τίμιος· ἔτι διότι βελτίους εἰκὸς τοὺς ἐκ βελτιόνων· εὐγένεια γάρ ἐστιν ἀρετὴ γένους. 8. Ομοίως δὴ φήσομεν δικαίως καὶ τὴν ἀρετὴν ἀμφι σβητεῖν· κοινωνικὴν γὰρ ἀρετὴν εἶναί φαμεν τὴν δικαιοσύνην, ᾗ πάσας ἀναγκαῖον ἀκολουθεῖν τὰς ἄλλας. Αλλὰ μὲν καὶ οἱ πλείους πρὸς τοὺς ἐλάττους· καὶ γὰρ κρείττους καὶ πλουσιώτεροι καὶ βελτίους εἰσὶν, ὡς λαμβανομένων τῶν πλειόνων πρὸς τοὺς ἐλάττους. ἆρ ̓ οὖν, εἰ πάντες εἶεν ἐν μιᾷ πόλει, λέγω α δ' οἷον° οἵτ ̓ ἀγαθοὶ καὶ οἱ πλούσιοι καὶ εὐγενεῖς, ἔτι δὲ πλῆθος ἄλλο τι πολιτικὸν, πότερον αμφι σβήτησις ἔσται, τίνας ἄρχειν δεῖ, ἢ οὐκ ἔσται; d e 9. Καθ' ἑκάστην μὲν οὖν πολιτείαν τῶν εἰρημένων ἀναμφισβήτητος ἡ κρίσις, τίνας ἄρχειν δεῖ· τοῖς γὰρ κυρίοις διαφέρουσιν ἀλλήλων· οἷον ἡ μὲν τῷ διὰ πλουσίων, ἡ δὲ τῷ διὰ τῶν σπουδαίων ἀνδρῶν εἶναι καὶ τῶν ἄλλων ἑκάστη τὸν αὐτὸν τρόπον. Αλλ' ὅμως σκοποῦμεν 5, ὅταν περὶ τὸν αὐτὸν ταῦθ' ὑπάρχῃ " χρόνον, πῶς διοριστέον. a * Τινὰ δικαίως πάντες, 2023, 2015, 2016, C. 161, Αld. 1. d Sch. Cor. * Δὲ pro δή, Sch. Cor. Λέγων, Ald. 1. δὲ omm. Ald. -- * Ειρήμενον, Ald. 1. — mais que tous ont tort de se croire des droits absolus: les riches, parce qu'ils possèdent une plus large part du territoire commun et qu'ils ont ordinairement plus de crédit dans les transactions commerciales : les nobles et les hommes libres, classes fort voisines l'une de l'autre, parce que la noblesse est plus réellement citoyenne que la roture, et que la noblesse est estimée chez tous les peuples, comme devant transmettre aux descendants la vertu des ancêtres, comme étant une vertu de race. Certes, la vertu peut élever aussi la voix; la vertu sociale, c'est la justice, et toutes les autres ne viennent nécessairement qu'après elle. Enfin la majorité aussi a des prétentions à opposer à celles de la minorité; car la majorité, dans son ensemble, est plus puissante, plus riche et meilleure que le petit nombre. Supposons donc la réunion, dans un seul État, d'individus distingués, nobles, riches d'une part, et de l'autre d'une multitude à qui l'on accorde des droits politiques; pourra-t-on dire sans hésitation à qui doit appartenir la souveraineté ? Dans chacune des constitutions que nous avons énumérées plus haut, cette question n'en peut faire une, puisque leur différence repose précisément sur celle du souverain. Ici la souveraineté est aux riches, là aux citoyens distingués, et ainsi du reste. Voyons cependant ce que l'on doit faire quand toutes ces conditions diverses se rencontrent simultanément dans la · Ελεύθεροι καὶ εὐγενεῖς. On ces deux mots. (Voir plus haut, voit ici nettement la différence de liv. I, chap. II, $ 17.) είο. Εἰ δὴ τὸν ἀριθμὸν εἶεν " ὀλίγοι πάμπαν οἱ τὴν ἀρετὴν ἔχοντες, τίνα δεῖν διελεῖν τρόπον; ἢ τὸ ὀλίγοι πρὸς τὸ ἔργον δεῖ σκοπεῖν, εἰ δυνατοὶ διοικεῖν τὴν πόλιν, ἢ τοσοῦτοι τὸ πλῆθος, ὥστ ̓ εἶναι πόλιν ἐξ αὐτῶν; ἔστι δ' ἀπορία τις πρὸς ἅπαντας τοὺς διαμφισβητοῦντας περὶ τῶν πολιτικῶν τιμῶν· δόξαιεν γὰρ οὐδὲν α λέγειν δίκαιον οἱ διὰ τὸν πλοῦτον ἀξιοῦντες ἄρχειν· ὁμοίως δὲ καὶ οἱ κατὰ γένος· δῆλον γάρ· ὡς εἴ τις πάλιν εἷς πλουσιώτερος ἁπάντων ἐστὶ, δῆλον · ὅτι κατὰ τὸ αὐτὸ δίκαιον τοῦτον ἄρχειν τὸν ἕνα ἁπάντων δεήσει. ὁμοίως δὲ καὶ τὸν εὐγενείᾳ διαφέροντα τῶν ἀμφισβητούντων δι' ἐλευθερίαν. 111. Ταὐτὸ δὲ τοῦτ ̓ ἴσως 8 συμβήσεται καὶ περὶ τὰς ἀριστοκρατίας ἐπὶ τῆς ἀρετῆς· εἰ γάρ τις εἷς ἀμείνων ἀνὴρ εἴη τῶν ἄλλων τῶν ἐν τῷ πολιτεύματι σπουδαίων ὄντων, τοῦτον εἶναι δεῖ κύριον κατὰ ταὐτὸ δίκαιον. Οὐκοῦν εἰ καὶ τὸ πλῆθος εἶναί γε δεῖ κύριον, διότι κρείττους εἰσὶ τῶν ὀλίγων· κἂν εἶς ἢ πλείους μὲν τοῦ ἑνὸς, ἐλάττους δὲ τῶν πολλῶν, κρείττους ὦσι τῶν ἄλλων, τούτους ἂν δέοι * κυρίους εἶναι μᾶλλον ἢ τὸ πλῆθος. 12. Πάντα δὴ ἡ ταῦτ ̓ ἔοικε φανερὸν ποιεῖν, ὅτι τούτων τῶν ὅρων οὐδεὶς, ὀρθός κ ἐστι, καθ ̓ ὃν ἀξιοῦσιν αὐτοὶ μὲν ἄρχειν, τοὺς δ ̓ ἄλλους ὑπὸ σφῶν ἄρχεσθαι πάντας· καὶ γὰρ a C d Elev, sic 2023, 2025, 2026, C. 161, Sylb. εἶεν omm. G. Tauch. Δεῖν, L. 81. 5. τὸν τρόπον, Sylb. • Η om. Sch. — Αν οὐδὲν, Cor. sine auctor. οὐδὲν ἀν, G. αὖ οὐδὲν, Vet. int. - e Δῆλον ὅτι - * Ορθός, sic 2023, Sch. Ber. |