Officio Nocturno et în Vesperis, quæ nunquam ad Laudes omittuntur, fiet etiam Commemoratio Feriæ majoris tertiæ classis (vide Cap. H, n. 6), diei Octavæ secundi ant tertii ordinis, et cujusque diei intra Octavam secundi ordinis. Secundæ Vespera admittunt Commemorationem de Duplici-minore de quo postridiè fit Officium.

6. Solemnia majora, præter ea quæ fiunt in Aunualibus, in utrisque Vesperis admittunt Commemorationes de Dupliciminore, et de quâque die intra Octavam secundi ordinis; in Laudibus, de Semiduplici et de quâlibet die intra Ootavam tertii ordinis. Ad secundas Vesperas eorumdem fit Commemo ratio, si in crastino de alterutro fiat Oficium.

7. Solemnia-minora exclu

dunt in primis Vesperis Com

memorationem duntaxat Festi Simplicis, quam admittunt in Officio Nocturno et Laudibus, et etiam in secundis Vesperis, quandò postridiè de eo fit Of ficium.

8. In Dominicis, in Duplicibus quibuslibet et infrà, fiunt Commemorationes tam occurrentes quam concurrentes: sed annotandum est, de Semiduplicibus et Simplicibus, quorum Officium, propter occurrentiam, cedit Officio Domini, cæ, aut Feriæ majoris, aut Festi Duplicis, aut diei intra Octavam, fieri Commemorationem in Officio Nocturno, si locus detur, et in Laudibus tantùm, non verò in Vesperis.

9. Quandò autem de Semiduplici aut Simplici factum fuerit, vel postridiè faciendum erit Of ficium, si, propter concurrentiam, alterutris Vesperis carent, habent tamen Commemorationem in Vesperis Oficii concurrentis, dummodò Solemnitas eam admittat.

10. In Simplicibus et in Feriis, (præterquàm in Adventa, ab Octavà Epiphaniæ ad Præsentationem Domini, in Feriis Passionis, ac Tempore Paschali) ad Laudes et ad Vesperas fiunt Commemorationes communes, seu Suffragia, quorum loco, ab Oclava Epiphaniæ ad Præsentationem Domini, quotidiè fit Commemoratio de B. Mariâ, ut fusiùs explicatur propriis locis,

11. Tempore Paschali, non fiunt Suffragia, sed pro eis ha→ betur Commemoratio de Cruce et Resurrectione Domini.

Quomodò autem faciendæ sint Commemorationes tam in Vesperis, quàm in Officio Nocturno et Laudibus, dicetur in secundâ Rubricarum parte.

PARS SECUNDA.
De Horis Offici.
Fficium est Nocturnum,

Dinrnum.

ut

1. Officium Nocturnum quod etiam Vigiliarum nomine nuncupatur, institutum est celebretur noctu ad exemplum Davidis, qui mediâ nocte surgebat ad confitendum nomini Domini: nunc quia in plerisque locis, ex consensu Ecclesiæ mane persolvitur, dicitur vulgato nomine Matutinum.

2. Officium Diurnum (sic nuncupatum quòd per diem ce→ lebrari soleat ad exemplum ejusdem Davidis qui septies in die laudem dicebat Domino) in septem Horas dividitur, quæ sunt: Landes., sic dictæ à Psalmis Laudum qui hâc horâ Deo cantantur; olim Matutinæ, quòd manè persolverentur, appellatæ: Prima, quæ orto sole: Tertia, quæ inter ortum solis et meridiem: Sexta, quæ meridie ante prandium: Nona, quæ inter meridiem et occasum solis Vesperæ, quæ occidente sole, sive advesperascente die ante cœnam: Completorium, deni

que, quod completo die antecubitum Deo persolvitur; sicque omne Officium consummatur. 3. De his octo Horis singilla tim agendum.

1.

CAPUT I.

De Officio Nocturno. DOfficium Noctis hæc per ordinem regulariter dicuntur, nisi aliter quibusdam diebus notetur: Pater... Ave... Credo, secretò; deindè, Domine, labia, etc., Deus in adjutorium, etc., eo modo qui notatur in Psalterio. Dicto Alleluia, vel Laus tibi, Domine, etc., dicitur Invitatorium conveniens, cum Psalmo Venite, modo infrà præscripto in Capitel tertiæ Partis. Posteà dicitur Hymnus.

2. Hymnum sequantur Psalmi et Lectiones, sed diversâ ratione pro diversitate Officii. Nam in Dominicis, in Duplicibus-minoribus et suprà (extra Tempus Paschale), dicuntur novem Psalmi vel de Dominicâ, vel proprii, vel de Feriâ, (scilicet in Solemnibus-minoribus Domini aut B. Mariæ, et supra, dicuntur Psalmi proprii, vel, si desint, sumuntur de Dominicâ in aliis Solemnibus-minoribus et infrà, Psalmi sunt semper de Feriâ); cum totidem Antiphonis, tribus Versiculis, novem Lectionibus ac Responsoriis, per tres Nocturnos distinctis hoc modo.

:

3. In 1 Nocturno dicuntur tres Psalmi, cum tribus Antiphonis, scilicet post singulos Psalmos Antiphona una; Antiphonam tertiam sequitur Versiculus, post quem dicitur secretò, Pater noster, usque ad Et ne nos, etc., quod clarâ voce pronuntiatur: quod et in aliis Horis observatur in Choro, quandò in ipsis dicitur Oratio Dominica.) Sequitur Absolutio, deindè tres Lectiones: quamlibet præcedit Benedictio;

et post singulas conclusas, ut infra dicetur, Parte III, Cap. VIII, n. 15, dicitur Responsorium, diverso modo pro Solemnitatibus, ut notatur infrà, Part. II, Cap. IX, n. 6, et seq. Lectiones desumuntur ex sacra Scripturâ, quæ per ordinem in Offcio de Tempore occurrunt, nisi aliæ propriæ de Scripturâ assignentur, quod fit in majoribus tantùm Solemnitatibus. Respon soria verò dicuntur ut in Proprio de Tempore, si Officium fiat de Tempore; si verò de Sancto, ut in Proprio vel in Communi Sanctorum, etiamsi Lectiones fuerint de Tempore.

4. In II Nocturno dicuntur alii tres Psalmi, cum totidem Antiphonis, Versiculus alius, Pater noster, Absolutio et Benedictiones de Dominicâ in Officio de Tempore, et in Festis Domini; de Sanctis verò in omni Officio de Sanctis: Lectiones de aliquo sermone, aut tractatu alicujus Sancti, aut de vitâ illius Sancti de quo fit Officium; et post quamlibet Lectionem unumResponsorium, eo ritu quo in I Nocturno.

5. In III Nocturno alii tres Psalmi, cum Antiphonis, Versiculo, Pater noster, elc., ut suprà; leguntur_tres Lectiones de Homiliâ in Evangelium de Tempore, vel de Festo, secundùm qualitatem Officii, ultimå interdùm exceptâ, ut videbitur infrà; et primæ Lectioni de Homiliâ semper præponitur principium Evangelii de quo est Homilia. Post singulas Lectiones, unum dicitur Responsorium, ut suprà, et post ultimum dicitur Te Deum, nisi aliter notetur: post Te Deum, vel quandò non dici tur, post ultimum Responsorium dicitur Versus Sacer dotalis (si sit dicendus), quo dicto inchoantur Laudes, ut infrà, vel terminatur ⠀ Off

cium Nocturnum ut dicitur infrà, n. 9.

6. In Festis Semiduplicibus et Simplicibus, post Invitatorium et Hymnum (extra Tempus Paschale) dicuntur novem Psalmi sub tribus Antiphonis, cum Versiculo ex Proprio, vel ex Nocturno de Communi secundùm Feriam; tres videlicet Psalmi sub unaquâque Antiphonâ; posteà Pater noster, deindè Absolutio et tres Lectiones sub tribus Benedictionibus. Scilicet in Festis Semiduplicibus Lectio I erit de Scripturâ occurrente, tribus in unam junctis, tùm II et III de Festo. In Simplicibus Nerò I et II Lectio de Scripturâ occurrente; prima videlicet sola, secunda ex duabus aliis in unam junctis, tertia de Festo. Post unainquamque Lectionem dicitur unum Responsorium ex proprio, vel ex eodem Nocturno de Communi, secundùm Feriam. Deindè in Semiduplicibus et Simplicibus dicitur Te Deum; demùm versus Sacerdotalis.

7. In Officio Feriæ Invitatorium et Hymnus, si non sint in Proprio de Tempore, de Psalterio sumentur; deindè novem Psalmi sub tribus Antiphonis, cum Versiculo, ut in Proprio vel in Psalterio. Post Versiculum. Pater noster, Absolutio et tres Lectiones, quæ erunt de Scripturâ occurrente in Proprio de Tempore, nisi pro ultimâ Lectione legatur Evangelium cum suâ Homilia, vel Commemoratio facienda sit de Sancto per Lectionem de vitâ illius; tunc enim tres Lectiones de Scripturâ in duabus rediguntur. Post singulas Lectiones dicitur Responsorium, ut nolatur in Proprio de Tempore. Si verò ultima Lectio sit de Homiliâ Dominicæ quæ ex suprà dic

tis, Part. I, C. I, n. 11, aliquandò anticipanda est; eam sequitur VII. Officii Nocturni Dominicæ, cui additur Gloria Patri, deindè versus Sacerdotalis.

8. Quando autem aliqua facienda est Commemoratio, ponitur pro ultima Lectione. Si sit de Dominicâ, aut de Feriâ majori Evangelium habente, legitur hoc Evangelium cum primâ Lectione ejus Homiliæ: et si, quod rarò in aliquâ die octavâ accidere potest, duæ sint Commemorationes faciendæ, pro Lectione VIII ponitur Evangelium et Homilia diei Octavæ ; sed Evangelium Dominicæ occurrentis in Proprio de Tempore semper legitur ultimo loco. Si verò Commemoratio sit de aliquo Sancto, Lectio est de ejus vitâ, una tantùm, aut duabus in unam coactis, modo de eâdem Historiâ texantur: quæ omittitur quotiescumque legenda est aliqua Homilia.

ut

9. Versum Sacerdotalem communiter sequuntur Laudes, infrà. Si verò non dicantur continuò, dicitur cum integra conclusione Oratio, et antè et post dicitur Dominus vobiscum, deindè in fine, Benedicamus Domino. In Feriis autem Quadragesimæ, et ceteris in quibus preces dicendæ sunt ad Laudes, post Versum Sacerdotalem dicuntur flexis genibus preces positæ ad Tertiam,

deindè Oratio, ut suprà.

10. Tempore Paschali, id est, à Dominicâ Resurrectionis ad Sabbatum post Pentecosten inclusive, tum in Officio de Tempore, quàm de Sanctis, unicum Nocturnum dicitur, constans tribus Psalmis, totidem Lectionibus et Responsoriis. Psalmi variantur, ut notatur in Proprio de Tem

pore; et in Solemnibus-minoribus et infrà, dicuntur ut in Officio de Feriâ sub unicâ Antiphonâ. In Annualibus autem et Solemnibus-majoribus, Psalmi dicuntur sub tribus Antiphonis, ipso die Festo, non verò diebus intra Octavam, in quibus una tantùm dicitur. CAPUT II. De Laudibus. D Laudes (dictis Pater et Ave, si separentur ab Officio præcedenti; si verò non separentur, post Versum Sacerdotalem) dicitur absolutè Deus in adjutorium, deindè Psalmi et Canticum cum Antiphonis Officio convenienti bas, ut habetur in Psalterio pro unoquoque Hebdomadæ die, vel ut notatur in Proprio de Tempore, aut de Sanc

"AD

tis.

è Proprio de Tempore, Laudes dicuntur sub unicâ Antiphonâ, paucis diebus excep→ tis, ut notatur suis locis, in decursu Breviarii.

5. Post Psalmos (nisi aliter notetur) dicitur Capitulum, Hymnus, Versiculus, Canticum Benedictus, cum Antiphonâ et Oratione, omnia pro qualitate Officii.

6. Preces, quandò dicendæ sunt, dicuntur post Antiphonam ad Benedictus. Ante Orationem dicitur Dominus vobiscum; vel Domine, exaudi orationem, et Oremus. Post Orationem repetitur Dominus vobiscum, deindè dicitur Benedicamus, et secretò Versiculus Fidelium animæ; tandem Pater noster.

7. Commemorationes, si quæ sint faciendæ, fiunt hoc modo : Post Orationem diei, dictis Dominus vobiscum, vel Domine, exaudi orationem, et Benedicamus Domino, dicitur Antiphona quæ posita est ad Benedictus, in Officio de quo fit Commemoratio, sive in Proprio extet, sive de Communi sumatur; post Antiphonam dicitur Versiculus, inde sumendus undè sumpta est Antiphona, scilicet post Hymnum Laudum; deindè dicitur Oratio.

8. Si de Dominicâ, Vigiliâ aut Feriâ fiat Commemoratio, Antiphona, Versiculus et Oratio, nisi aliter notetur, sumuntur è Proprio de 'Tempore; si Versiculus defuerit, sumitur de Psalterio.

9. Si Sanctus de quo fit Commemoratio sit ejusdem conditionis ac ille de quo fit Officium, putà, si in Festo Martyris proprium Officium non habentis, occurrat Commemoratio facienda de alio Martyre; tunc sumitur Antiphona quæ in Communi as