XXXIV.

The Judgment of the Universities concerning the King's Marriage; taken from the Printed Edition of them, London, 1532.

Censura Facultatis Sacræ Theologiæ almæ Universitatis Parisiensis.

DECANUS et Facultas Sacræ Theologiæ almæ Universitatis Parisiensis, omnibus, ad quos præsens scriptum pervenerit, salutem in eo, qui est vera Salus. Cum nuper suborta magnæ difficultatis controversia super invaliditate Matrimonii, inter Serenissimum Henricum Octavum Angliæ Regem, Fidei Defensorem, et Dominum Hiberniæ, ac Illustrissimam Dominam Catharinam Angliæ Reginam, claræ memoriæ Ferdinandi Regis Catholici Filiam contracti, et carnali copula consummati, illa etiam nobis Quæstio in justitia et veritate discutienda et examinanda proposita fuerat, videlicet, Anducere relictam fratris mortui sine liberis sic esset jure divino et naturali prohibitum, ut interveniente summi Pontificis Dispensatione, non posset fieri licitum, ut quis Christianus relictam fratris ducat, et habeat in Uxorem; Nos Decanus et Facultas antedicta, cogitantes, quam esset pium et sanctum, nec-non debito charitatis, et nostræ Professioni consentaneum, ut his, qui in lege Domini secura, tranquillaq; conscientia vitam hanc ducere, et transigere cupiant, viam justitiæ ostenderemus, noluimus tam justis et piis votis deesse. Hinc more solito, apud ædem S. Mathurini per juramentum convenientes, et solemni Missa cum Invocatione Spiritus Sancti ob hoc celebrata, nec-non præstito juramento de deliberando super præfata quæstione, secundum Deum et Conscientiam; Post varias et multiplices Sessiones, tam apud ædem S. Mathurini, quam apud Collegium Sobonæ, ab octava Junii usq; ad secundum Julii habitas, et continuatas, perscrutatis prius excussisq; quam diligentissime, ac ea qua decuit, reverentia et Religione, Sacræ Scripturæ Libris eorumq; probatissimis interpretibus, nec-non Sacrosanctæ Ecclesiæ generalibus ac Synodalibus Concilii Decretis et Constitutionibus longo usu receptis et approbatis: Nos prædicti Decanus et Facultas de prædicta Quæstione disserentes, et ad eam respondentes, sequentes unanime judicium et consensum Majoris partis totius Facultatis, Asseruimus et Determinavimus, prout et in his Scriptis per præsentes Asserimus et Determinamus, quod prædictæ nuptæ cum Relictis fratrum decedentium sine liberis, sic naturali jure pariter et divino sunt prohibitæ, ut super talibus Matrimoniis con

tractis, sive contrahendis, Summus Pontifex dispensare non possit. In conjus nostræ Assertionis et Determinationis fidem et testimonium, sigillum nostræ Facultatis cum sig: no nostri Notarii, seu Bedelli præsentibus apponi curavi Datum in generali nostra Congregatione per juramentum celebrata apud S. Mathurinum. Anno Dom. Millesimo quingentesimo trigesimo, Mensis vero Julii die secundo.

mus.

Censura Facultatis Decretorum almæ Universitatis Parisiensis.

IN Nomine Domini Amen. Cum proposita fuisset coram nobis Decano et Collegio Consultissimæ Facultatis Decretorum Parisiensis Universitatis Quæstio; An Papa possit Dispensara, quod Frater possit in Uxorem ducere, sive accipere relictam Fratris sui, Matrimonio consummato per Fratrem præmortuum? Nos Decanus et Collegium præfatæ Facultatis, post multas Disputationes et Argumenta hinc inde super hac materia facta ac habita, cum magna et longa librorum, tam divini, quam Pontificii et Civilis, jurium revolutione consulimus, et dicimus, Papam non posse in facto proposito dispensare. In cujus rei testimonium, has præsentes Sigillo nostræ Facultatis, et signo nostri scribæ primi Bedelli muniri fecimus. Datum in Congregatione nostra apud Sanctum Joannem Lateranensem, Parisiis die vicesima tertia mensis Maii, Anno Dom. millesimo quingentesimo trigesimo.

Censura almæ Universitatis Aurelianensis.

Cum abhinc aliquod tempus nobis Collegio Doctorum Regentium almæ Universitatis Aurelianensis propositæ fuerint, quæ sequuntur Quæstiones, videlicet; Si jure divino liceat fratri Relictam fratris (quam Fratriam vocant) accipere Uxorem? Item si hoc sit eo jure vetitum, atrum divina Legis prohibitio Pontificali Dispensatione remitti possit? Nos prædictum Collegium, post multas ad prædictorum dubiorum Disputationem (de more nostro) factas Sessiones et Congregationes, postque Juris tum Divini tum Canonici locos (quod facere potuimus) examinatos, et omnibus mature atque exacte pensatis et consideratis: Definivimus, prædictas nuptias citra divinæ legis injuriam attentari non posse, etiamsi summi Pontificis accedat indulgentia, vel permissus. In cujus rei testimonium præsens publicum Instrumentum a Scriba præfatæ almæ Universitatis subsignari fecimus, ejusdemq; Sigillo communiri. Actum

in Sacello Beatæ Mariæ Boninuncii Aurelianensis. Anno Dom. Millesimo quingentesimo vigesimo nono, die quinto Mensis Aprilis.

Censura Facultatum Juris Pontificii et legum Almæ Universitatis Andegavensis.

CUM certo abhinc tempore nobis Rectori et Doctoribus Regentibus in Pontificia et legum disciplina almæ Universitatis Andegavensis sequentes Qaæstiones propositæ fuerint, scilicet, Utrum Jure Divino pariter et naturali illicitum sit homini Christiano Relictam fratris sui, etiam absq; liberis, sed Matrimonio jam consummato defuncti, ducere Uxorem? Et an Summo Pontifici liceat super hujusmodi nuptiis dispensare? Nos præfati Rector et Doctores, post plures ad Disputationem hujusmodi quæstionum, et veritatem comperiendam factas, ex more, Congregationes et Sessiones, postq; varios Juris tam Divini, quam humani locos, qui ad eam rem pertinere videbantur, discussos, multas quoq; rationes in utramq; partem adductas et examinatas, omnibus fideliter consideratis, et matura_deliberatione præhabita, Definimus neque Divino neque Naturali Jure permitti homini Christiano, etiam cum Sedis Apostolicæ Authoritate seu Dispensatione super hoc adhibita, Relictam fratris, qui etiam sine liberis post consummatum Matrimonium decesserit, Uxorem accipere vel habere. In quorum omnium supradictorum fidem, præsens publicum Instrumentum a Scriba seu Notario præfatæ Almæ Universitatis subsignari jussimus, ejusdemq; Universitatis Magno Sigillo muniri. Actum in æde sacra Divi Petri Andegavensi, in Collegio nostro. Anno Domini Millesimo quingentesimo tricesimo, die septimo Maii.

Censura almæ Universitatis Bituricensis.

Nos cum Decano Theologiæ, Facultas in Universitate Bituricensi (ut Doctoris Gentium Pauli exemplo plerisq; locis auspicemur scriptum nostrum a precatione) omnibus dilectis Dei in quibus vocati estis, Lectores Charissimi, quiq; ad quos scribimus, Gratia vobis ex pax a Deo Patre et Domino nostro Jesu Christo. Dum complerentur dies inter Octavas Pentecostes, et essemus omnes pariter in eodem loco, corpore et animo congregati, sedentesq; in domo dicti Decani; facta est nobis rursus Quæstio eadem, quæ sæpius antea, non quidem parva, hunc in modum: An rem faciat illicitam necne, fratre accipiens Uxorem a præmortuo fratre relictam, consummato etiam Matrimonio

Tandem rei ipsius veritate disquisita et perspecta, multo singulorum labore, et Sacrorum iterata atq; iterata revolutione codicum, unusquisq; nostrum non facinatus, quo minus veritati obediret, cæpit, prout Spiritus Sanctus, `dedit, suum hoc unum arbitrium eloqui, absq; personarum acceptione, in veritate comperi, personas memoratas in Capite Levitici octavo supra decimum prohibitas esse jure ipso naturali, authoritate humana minime relaxabili, et vetitas, ne invicem Matrimonium contrahant, quo fit fraternæ turpitudinis abominabilis Revelatio. Et hoc nobis signum nostri Bedelli Notarii publici, cum Sigillo dictæ supra nostræ Facultatis præsentibus appenso. Die decimo Junii, Anno vero a Christi Nativitate, Millesimo quingentesimo tricesimo. Ut autem nostræ scriptionis pes et caput uni reddantur formæ, quemadmodum sumus auspicati a precatione, ita claudamus illius quo utimur exemplo. Gratia Domini nostri Jesu Christi, charitas Dei, et communicatio Sancti Spiritus sit cum omnibus vobis. Amen.

Censura Almæ Universitatis Tholosanæ.

TRACTABATUR in nostra Tholosana Academia perquam difficilis Quæstio, Liceatue fratri eam, quæ jam olim defuncto fratri Uxor fuerat (nullis tamen relictis liberis) in Matrimonio sibi conjungere? Accedebat et alius scrupulus, qui nos potissimum torquebat, Si Romanus Pontifex, cui est commissa gregis Christiani cura, id sua, quam vocamus, Dispensatione permittat, tunc saltem liceat? Ad utramq; Quæstionem agitandam Doctores omnes Regentes, qui tunc Tholosæ aderant, coegit Rector in Concilium, neque id semel tantum sed etiam iterum: Quippe existimavit præcipitari non oportere Consilia, indigereq; nos temut aliud maturius agamus. Demum, cum in unum locum convenissent omnes, tum Sacrarum Literarum disertissimi Interpretes, tum utriusq; Censuræ Consultissimi, deniq; qui quavis in re et judicio et oratione viri fœlicibus ingeniis non mediocriter exercitati essent, ac sese Sacrosanctis Conciliis parere velle, Sanctorumq; Patrum haud quaquam piis animis violanda Decreta imitari jurassent, et unusquisq; suam sententiam protulisset, atq; in utramq; partem diffuse decertatum esset; tandem in eam Sententiam sic frequentius itum est, ut uno omnium ore Alma nostra Universitas animis sincerissimis nulloq; fermento vitiatis censuerit, Jure Divino pariter et Naturali Uxorem relictam fratris sui nemini licere accipere. At postquam id lege eadem non licet, responsum est, non posse Pontificem aliquem ea lege solvere. Nec huic sententiæ refra

gari potest, quod cogeretur olim frater Uxorem demortui fratris accipere. Nam hoc figura erat, atque umbra futurorum, quæ omnia adveniente luce et veritate Evangelii evanuerunt. Hæc quoniam ita se habent, in hanc formam redegimus, et per Notarium, qui nobis est a Secretis, signari, sigilliq, autentici ejusdem nostræ Alma Universitatis jussimus Appensione Communiri. Tholosa. Kal. Octob. Ann. a Christo nato M.D.XXX.

Censura Facultatis Sacræ Theologiæ Universitatis Bononiensis.

CUM Deus Optimus Maximus veterem Legem ad morum vitæque informationem ac institutionem ore suo tradiderit, idemque humanitate sumpta, mortalium Redemptor Deus novum condiderit Testamentum, sed ad dubia, quæ in multis emergebant, tollenda declarandaque contulerit, quæ ad hominum perfectionem elucidata nonnihil confuerunt; nostras partes semper fore duximus hujusmodi sanctissima Patris æterni documenta sectari, et in rebus arduis ac dubitabilibus, superno illustratos lumine, nostram ferre sententiam, ubi causa mature consulta, multisq; hinc inde rationibus, scriptisq; Patrum dilucidata fuerit, nihil quod possumus, in aliquo temere ferentes. Cum itaq; nos, præstantes quidam et clarissimi viri, obnixe rogarint, ut subsequentem casum maxima diligentia perscrutaremur, nostrumq; subinde in eum judicium ferremus æquissime, soli veritati innitentes, in unum omnes Almæ Üniversitatis hujus Doctores Theologi convenimus, casu prius per unumquemq; nostrum sigillatim domibus propriis examinato, summaq; solertia per dies plurimos contracto: Illud una mox vidimus, examinavimus, contulimus, ad amussimq; singula quæq; pertractantes ponderavimus, rationes quascunq; contrarias, quas fieri posse censuimus, in medium afferentes atq; solventes, etiam ipsius Reverendissimi D. D. Card. Cajetani, necnon Deuteronomicam Dispensationem de fratris suscitando semine, et reliquas tandem omnes sententias oppositas, quæ ad id negotii facere viderentur. Quæsitum est igitur a nobis, An ex sola Ecclesiæ institutione vel etiam Jure Divino prohibitum fuerit, ne quis Relictam a fratre sine liberis in Uxorem ducere valeat? Quod si utraq; lege ne fieri possit, cautum est; An quanquam possit Beatissimus Pontifex super ejusmodi contrahendo Matrimonio dispensare? Qua diligentissime (ut diximus) ac exactissime seorsim palamq; examinata, ac pro viribus nostris, optime discussa Quæstione, Censemus, Judicamus, dicimus, constantissime Testamur et indubie affirmamus, hujusmodi Matrimonium, tales nup