Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

nem, munerum aut intersignium dationem seu receptionem, vel alium quemcunq; modum jure declaratum, forsan existimari seu videri poterit apparenter validatus aut confirmatus; Ea-propter, Ego Henricus Walliæ Princeps prædictus, jam proximus pubertati existens, et annos pubertatis attingens, Protestor, quod non intendo eundem prætensum contractum per quæcunq; per me dicta seu dicenda, facta aut facienda, in aliquo approbare, validare, seu ratum habere, sed nunc in præsenti, non vi, dolo, nec prece inductus, sed sponte et libere, nullo modo coactus, contra hujusmodi Contractum reclamo, et eidem dissentio, voloq; et omnino intendo ab eodem contractu Matrimoniali prætenso, melioribus modo et forma, quibus de jure. melius, validius, aut efficacius potero vel possim, penitus resilire, et eidem expresse dissentire, prout in præsenti contra eundem reclamo, et eidem dissentio. Protestorq; quod per nullum dictum, factum, actum, aut gestum per me, aut nomine meo per alium quemcunque, quandocunq; aut qualemcunque, imposterum faciendum, agendum, gerendum, aut explicandum, volo aut intendo in præfatum contractum Matrimonialem, aut in dictam Dominam Catharinam tanquam Sponsam aut Uxorem meam consentire. Super quibus vos omnes testimonium perhibere volo, requiro, rogo, atque obtestor.

PER ME HENRICUM WALLIE PRINCIPEM.

Lecta fuit et facta suprascripta Protestatio, per præfatum Serenissimum Principem Dominum Henricum, coram Reverendo in Christo Patre et Domino, Domino Richardo permissione Divina Winton. Episcopo, Judicialiter pro tribunali sedent. Et me Notarium infra scriptum ad tunc præsentem in ejus Actorum Scribam in hac parte assumente, et Testium infrascriptorum præsentiis. Anno Dom. 1505. Indictione octava, Pontificatus Sanctissimi in Christo Patris et Domini nostri Julii, Divina Providentia eo nomine Papæ secundi Anno secundo, Mensis vero Junii die 27; quo die Dominus Serenissimus Princeps proximus pubertati, et annos pubertatis_attingens erat, ut tunc ibidem asserebat, in quadam bassa Camera infra Palatium Regium Richemondiæ, in parte occidentali ejusdem Palatii situat. Super quibus omnibus et singulis, præfatus Serenissimus Princeps me Notarium præmemoratum Instrumentum conficere, et testes infra nominatos testimonium perhibere requisivit instanter, et rogavit. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium, præfatus Serenissimus Princeps supra, et testes, ut præmittitur, rogati et requisiti, VOL. I, PART II.

sua nomina propriis manibus infra scripserunt. Ita est ut supra, quod ego Joannes Raed, manu et signo meo manuali Attestor.

GILES DAUBNEY, C. Somerset.

THOMAS ROWTHALE.

NICHOLAS WEST.

HENRY MARNY.

III.

Cardinal Wolsey's first Letter to Sir Gregory Cassali, about the Divorce. Taken from the Original.

(Cotton. Libr. Vitellius, B. 9.)

DOMINE GREGORI, Post meam cordatissimam Commendationem, post ultimum vestrum a me discessum ex Compendio ad vos scripsi, ut ob nonnullas maximi momenti causas procurare differretis quod de Regiæ Majestatis negotio in quibusdam nobis traditis Commissionibus continebatur, quoad rursus vobis significarem quid ea in re fieri vellemus. Ubi vero ad Regiam Majestatem rediissem, variis crebrisq; cum ea habitis sermonibus, adeo abunde ac distincte illi aperui quam ex animo ac diligenter, et quam sincere et ex fide, diu noctuque exoptetis eidem Regiæ Majestati inservire; neque ullum unquam laborem, periculum aut molestiam vos velle recusare, ut omni studio ac viribus id fideliter præstare possitis quod illi gratum aut acceptum quoquo modo esse posse cognoveritis, omnemq; industriam vos esse adhibituros quo vestræ fidei curæque commissa optatum finem consequantur; quem vestrum animum propensissima voluntate sic sub mea fide Regiæ Majestati insinuavi, ut meam hanc relationem atque sponsionem pectori suo constantissime adfixerit, certissimaque fiducia concepit, omnino futurum ut nostræ tunc expectationi quacunque in re et occasione respondeatis: Ex quo fit ut vestræ operæ, curæ atque prudentiæ ea nunc tractanda et procuranda committat, quibus nihil magis cordi habeat, nihil ardentius exoptet, aut majoris sit momenti vel gravioris successus, nec ullum habet Consiliarium, utcunque intimum, cui graviora possit committere. Quum itaque, me intercedente et procurante, nunc vos Regia Majestas præ cæteris ad hoc fidei adsciverit et elegerit, ut in re tam gravi fidelissima vestra opera ac ministerio utatur, fidemque illi meam de vobis jam ei adstrinxerim, nihil ambigens quin postquam ejus animum ac voluntatem

cognoveritis, fueritisque abunde instructi quam maximi hæc quæ nunc expono sunt momenti, utpote quæ potissimum concernunt Regiæ conscientiæ exonerationem animæque suæ salutem, vitæ conservationem et incolumitatem, Regii Stemmatis continuationem, publicumque commodum et quietem subditorum omnium, eorum pariter qui sub ejus imperio nunc vivunt vel qui postea unquam in hoc suo Regno vivent; quumque perspiciam sedulum vestrum Ministerium hoc in negotio impendendum omnino redundaturum esse in præcipuam vestram exaltationem et utilitatem, postquam infelices istos jam passos successus occasionem se obtulisse videtis, qua vestra familia hujusmodi operam huic Serenissimo Principi navare possit, quod statum omnem vestrum in longe meliorem quam antea sit haud dubie restituturus et adaucturus, certissimum compertissimumque habeo, quod ob has tam urgentes causas et tam graves successuros effectus, adeo toto pectore vires omnes vestras industria ac studio tantæ conficiendæ rei addicetis, ut omnia queatis ad optatum exitum perducere; atque ita promissum fidemque meam præstabitis, tam optimum Regiæ Majestatis institutum juvabitis, ejus desiderio et expectationi omni ex parte satisfacietis, et præter bene peractæ rei honorem et laudem comparandam, mercedem quoque reportabitis tanti Principis liberalitate dignam, quæ certissime cedet in perpetuum vestrum totiusque vestræ familiæ commodum et incrementum : Et quum jam mihi persuadeam futurum omnino ut officiis actionibusque vestris sitis promissis sponsionibusque meis omnino satisfacturi, ad id pluribus verbis neutiquam adhortabor, proinde ad rem nunc ipsam venio. Ante hoc tempus vobis aperui, quemadmodum Regia Majestas, partim assiduo suo studio et eruditione, partim relatu ac judicio multorum Theologorum, et in omni Doctrinæ genere doctorum virorum asseveratione, existimans conscientiam suam non esse sufficienter exoneratam, quod in conjugio existeret cum Regina, Deumque primo et ante omnia ac animæ suæ quietem et salutem respiciens, mox vero suæ Successionis securitatem, perpendensque accurate quam gravia hinc mala provenirent, aperte sentit quam maxime futurum sit Deo molestum, inhonorificum sibi, et ingratum apud homines, suisque subditis periculosum, ex hoc non sufficienti conjugio, si deprehendatur dicta Majestas sciens ac volens in eo perstare, et vivere præter modum debitum, juxtaque ritum et legitima Ecclesiæ Statuta: quibus igitur ex causis longo jam tempore, intimo suæ conscientiæ remorsu, summique Dei rationem habens, existimat animam suam læsam et offensam, adeo quod, quum in suis conatibus actionibus

que quibuscunque Deum potissimum sibi semper proponat, ingenti cum molestia cordisque perturbatione in hoc Matrimonio degit; super qua re maturum sanumque judicium consuluit clarissimorum celeberrimorumque; Doctorum aliorumq; complurium in omni eruditionis genere excellentiorum virorum ac Prælatorum, partim Theologorum, partim Jurisperitorum, tum in suo Regno, tum alibi existentium, ut aperte vereq; cognosceret, an Dispensatio antea concessa pro se et Regina, ex eo quod Regina Fratris sui uterini Uxor antea extiterit, valida et sufficiens foret, necne; demumq; a variis multisq; ex his Doctoribus asseritur, quod Papa non potest dispensare in primo gradu affinitatis, tanquam ex jure Divino, moraliter, naturaliterq; prohibito, ac si potest, omnes affirmant et consentiunt quod hoc non potest, nisi ex urgentissimis et arduis causis, quales non subfuerunt, Bulla præterea Dispensationis fundatur et concessa est sub quibusdam rationibus falso suggestis et enarratis, in ea namq; asseritur, quod, hæc Regia Majestas Matrimonium hoc cum Regina percupiebat, pro bono pacis inter Henricum septimum Ferdinandum et Elizabetham, quum revera nulla tunc dissensio aut belli suspicio esset inter dictos Principes, vel Regiam Majestatem prædictam, quæ in teneris adhuc annis, nec in discretione aut judicio constitutis agebat; nunquam deinde assensit, aut quicquam cognovit de hujusmodi bullæ Impetratione, nec unquam hoc Matrimonium optavit, aut aliquid de eo accepit ante bullæ Impetrationem. Quocirca ab his omnibus Doctoribus atq; Prælatis judicatur hujusmodi Dispensationem non adeo validam et idoneam esse ac efficacem, ut prædictum Matrimonium manifeste justum legitimumq; sit; sed potius quod multa possunt objici, magnis probabilibusq; fundata et corroborata rationibus, in non leve periculum Regiæ prolis, totiusq; Regni ac subditorum gravem perturbationem. Adhæc, postquam Regia Majestas, qui Walliæ Princeps tunc erat, decimum quartum annum attigisset, contractus Revocatio subsequuta est, Rege Patre expresse nolente quod hujusmodi Matrimonium ullo pacto sortiretur effectum. His causis Rex hic Serenissimus, tanquam bonus et Catholicus Princeps, timens ne ob tam diuturnam cum Regina continuationem, indignatus et iratus Deus citius ex humanis evocaverit Masculain e Regina susceptam prolem, graviusq; a Deo supplicium expavescit si in Matrimonio hoc non-legitimo perseveraverit; ex hac ideo occasione, intimis præcordiis hunc Conscientiæ scrupulum concepit, in animo nihilominus habens, pro animi conscientiæq; suæ quiete et salute, prolisq; securitate, ad Sanctam Domini nostri sedemq; Apostolicam con

fugere, tantæ rei remedium impetraturus confidens, quod ob complura sua erga eam merita et officia tum calamo ingeniiq; viribus, tum armis præstita, subsidia in Ecclesiæ calamitatibus prompte subministrata, Sanctissimus Dominus noster non gravabitur sua benignitate, Authoritate ac facultate, intimum hunc Regiæ Majestatis cordi inhærentem dolorem amovere, eumq; modum ac rationem inire qua Regia Majestas prædicta Uxorem aliam ducere, et, Deo volente, masculam prolem in suæ successionis securitatem queat ex ea suscipere, et tam certam quietem in suo Regno constituere: Quumq; ejus Sanctitas ab his nunc captiva detineatur, qui pro virili sua forsan conabuntur impedire, turbareq; hoc Regiæ Majestatis desiderium et Statutum, ipsa præterea cogitur vias omnes excogitare, quibus dicta Sanctitas de hac re dexterius et commodius instrui, et facilius adduci queat ad ea concedenda, quorum medio et vigore Regiæ Majestatis animus et desiderium queat optatum sortiri effectum: Proinde ipsa Regia Majestas de fide, industria, dexteritate prudentiaq; vestra plenissime confidens, vult ut statim his literis acceptis, rebus aliis omnibus quibuscunq; ab eo vel a quovis alio vobis commissis omnino posthabitis, vias modosq; omnes possibiles excogitetis quibus potestis secretissime, mutato habitu et tanquam alicujus Minister,' vel tanquam Commissionem habens a Duce Ferrariæ pro nonnullis inter Pontificem et eum componendis controversiis, vel alia qua licuerit securiori via, ad Pontificis præsentiam et colloquium accedendi, omnibus arbitris semotis, si fieri possit, pro vestris obeundis mandatis; quorum obtinendorum gratia, si ita expedire judicaveritis, eam mercedem ac pecuniarum summam promittetis ac tradetis, his qui revera volent atq; poterunt hoc negotium ad effectum pertrahere, quam summam, et ejus limitationem, judicio, prudentiæque vestræ integram Regia Majestas remittit; etiam si his danda foret qui Pontificem asservant, vel cuicunq; alio qui vos tuto ad secretum cum sua Sanctitate Sermonem adducere, in locumq; tutum reducere posset: Cujus rei gratia, aliisq; ad hunc finem consequendum sustinendis oneribus necessariis, pecuniæ ad summam decem mille ducatorum, per Mensarios Venetias transmittentur, qui illic in promptu aderunt, persolvendæ et consignandæ Prothonotario Fratri vestro, Regio illic existenti Oratori; per eumq; de tempore in tempus ad vos transmitti ea summa poterit quam huic obtinendo negotio conducere posse existimaveritis, nihilq; ambigo quin dictam pecuniam fideliter collocetis, ex Regiæ Majestatis utilitate, expectatione atq; sententia. Atq; ubi ad Sanctum Dominum nostrum accesseritis, post filiales et cordatissimas Regiæ Majestatis

« ZurückWeiter »