Quæ Phoebo Pater omnipotens, mihi Phœbus Apollo Prædixit, vobis Furiarum ego maxima pando. Italiam cursu petitis; ventisque vocatis, Ibitis Italiam, portusque intrare licebit : Sed non ante datam cingetis moenibus urbem, Quam vos dira fames nostræque injuria cædis Ambesas subigat malis absumere mensas.
Dixit; et in silvam pennis ablata refugit. At sociis subitâ gelidus formidine sanguis Deriguit; cecidere animi: nec jam amplius armis, Sed votis precibusque jubent exposcere pacem, Sive Deæ, seu sint diræ obscænæque volucres. Et pater Anchises, passis de litore palmis, Numina magna vocat, meritosque indicit honores: Dî, prohibete minas! Dî, talem avertite casum, Et placidi servate pios! Tum litore funem Deripere, excussosque jubet laxare rudentes.
Tendunt vela Noti: ferimur spumantibus undis, Quâ cursum ventusque gubernatorque vocabant. Jam medio apparet fluctu nemorosa Zacynthos, 270 Dulichiumque, Sameque, et Neritos ardua saxis. Effugimus scopulos Ithaca, Laërtia regna, Et terram altricem sævi exsecramur Ulyssei. Mox et Leucatæ nimbosa cacumina montis, Et formidatus nautis aperitur Apollo. Hunc petimus fessi, et parvæ succedimus urbi. Ancora de prorâ jacitur; stant litore puppes. Ergo insperatâ tandem tellure potiti, Lustramurque Jovi, votisque incendimus aras; Actiaque Iliacis celebramus litora ludis. Exercent patrias oleo labente palæstras Nudati socii. Juvat evasisse tot urbes Argolicas, mediosque fugam tenuisse per hostes. Interea magnum sol circumvolvitur annum, Et glacialis hiems Aquilonibus asperat undas. Ære cavo clypeum, magni gestamen Abantis, Postibus adversis figo, et rem carmine signo : "Eneas hæc de Danais victoribus arma."
Linquere tum portus jubeo, et considere transtris. Certatim socii feriunt mare, et æquora verrunt. 290 Protenus aërias Phæacum abscondimus arces, Litoraque Epiri legimus, portûque subimus Chaonio, et celsam Buthroti accedimus urbem. Hic incredibilis rerum fama occupat aures, Priamiden Helenum Graias regnare per urbes, Conjugio acidæ Pyrrhi sceptrisque potitum ; Et patrio Andromachen iterum cessisse marito. Obstupui; miroque incensum pectus amore, Compellare virum, et casus cognoscere tantos. Progredior portu, classes et litora linquens. Sollennes tum forte dapes, et tristia dona, Ante urbem in luco, falsi Simoëntis ad undam, Libabat cineri Andromache, Manesque vocabat Hectoreum ad tumulum; viridi quem cæspite inanem, Et geminas, causam lacrymis, sacraverat aras. Ut me conspexit venientem, et Troïa circum Arma amens vidit, magnis exterrita monstris Deriguit visu in medio; calor ossa reliquit. Labitur, et longo vix tandem tempore fatur : Verane te facies, verus mihi nuntius affers, Nate Deâ? vivisne? aut, si lux alma recessit, Hector ubi est? Dixit; lacrymasque effudit, et omnem Implevit clamore locum. Vix pauca furenti Subjicio, et raris turbatus vocibus hisco:
Vivo equidem, vitamque extrema per omnia duco. Ne dubita: nam vera vides.
Heu! quis te casus dejectam conjuge tanto Excipit? aut quæ digna satis fortuna revisit? Hectoris Andromache Pyrrhin' connubia servas? Dejecit vultum, et demissâ voce locuta est: O felix una ante alias Priameïa virgo, Hostilem ad tumulum Trojæ sub mœnibus altis Jussa mori, quæ sortitus non pertulit ullos, Nec victoris heri tetigit captiva cubile! Nos, patriâ incensâ, diversa per æquora vectæ, Stirpis Achillea fastus, juvenemque superbum,
Servitio enixæ, tulimus; qui deinde, secutus Ledæam Hermionen Lacedæmoniosque Hymenæos, Me famulo famulamque Heleno transmisit haben- dam.
Ast illum, ereptæ magno inflammatus amore 330 Conjugis, et scelerum furiis agitatus, Orestes Excipit incautum, patriasque obtruncat ad aras. Morte Neoptolemi regnorum reddita cessit Pars Heleno; qui Chaonios cognomine campos, Chaoniamque omnem Trojano a Chaone dixit, Pergamaque Iliacamque jugis hanc addidit arcem. Sed tibi qui cursum venti, quæ fata dedêre? Aut quisnam ignarum nostris Deus appulit oris? Quid puer Ascanius? superatne, et vescitur aurâ? Quem tibi jam Troja
Ecqua tamen puero est amissæ cura parentis? Ecquid in antiquam virtutem animosque viriles Et pater Æneas et avunculus excitat Hector?
Talia fundebat lacrymans, longosque ciebat Incassum fletus; cum sese a monibus heros Priamides multis Helenus comitantibus affert, Agnoscitque suos, lætusque ad limina ducit, Et multum lacrymas verba inter singula fundit. Procedo, et parvam Trojam, simulataque magnis Pergama, et arentem Xanthi cognomine rivum 350 Agnosco, Scææque amplector limina porta. Necnon et Teucri sociâ simul urbe fruuntur. Illos porticibus rex accipiebat in amplis. Aulaï in medio libabant pocula Bacchi, Impositis auro dapibus, paterasque tenebant. Jamque dies, alterque dies processit; et auræ Vela vocant, tumidoque inflatur carbasus Austro. His vatem aggredior dictis, ac talia quæso : Trojugena, interpres Divûm, qui numina Phœbi, Qui tripodas, Clarii lauros, qui sidera sentis, Et volucrum linguas, et præpetis omina pennæ, Fare age (namque omnem cursum mihi prospera
Relligio, et cuncti suaserunt numine Divi Italiam petere, et terras tentare repôstas; Sola novum dictuque nefas Harpyia Celano Prodigium canit, et tristes denuntiat iras, Obscœnamque famem) quæ prima pericula vito? Quidve sequens tantos possim superare labores? Hic Helenus, cæsis primum de more juvencis, Exorat pacem Divûm, vittasque resolvit Sacrati capitis, meque ad tua limina, Phœbe, Ipse manu multo suspensum numine ducit; Atque hæc deinde canit divino ex ore sacerdos: Nate Deâ, (nam te majoribus ire per altum Auspiciis manifesta fides: sic fata Deûm rex Sortitur, volvitque vices; is vertitur ordo) Pauca tibi e multis, quo tutior hospita lustres Equora, et Ausonio possis considere portu, Expediam dictis; prohibent nam cætera Parcæ Scire, Helenum farique vetat Saturnia Juno. Principio Italiam, quam tu jam rere propinquam, Vicinosque, ignare, paras invadere portus, Longa procul longis via dividit invia terris. Ante et Trinacriâ lentandus remus in undâ, Et salis Ausonii lustrandum navibus æquor, Infernique lacus, Æææque insula Circæ, Quam tutâ possis urbem componere terrâ. Signa tibi dicam: tu condita mente teneto. Cum tibi sollicito secreti ad fluminis undam Litoreis ingens inventa sub ilicibus sus, Triginta capitum fetus enixa, jacebit, Alba, solo recubans, albi circum ubera nati; Is locus urbis erit; requies ea certa laborum. Nec tu mensarum morsus horresce futuros: Fata viam invenient, aderitque vocatus Apollo. Has autem terras, Italique hanc litoris oram, Proxima quæ nostri perfunditur æquoris æstu, Effuge: cuncta malis habitantur mœnia Graiis. Hic et Narycii posuerunt monia Locri, Et Sallentinos obsedit milite campos
Lyctius Idomeneus; hîc illa ducis Melibœi Parva Philoctetæ subnixa Petelia muro.
Quin, ubi transmissæ steterint trans æquora classes, Et positis aris jam vota in litore solves, Purpureo velare comas adopertus amictu; Ne qua inter sanctos ignes in honore Deorum Hostilis facies occurrat, et omina turbet. Hunc socii morem sacrorum, hunc ipse teneto ; Hac casti maneant in relligione nepotes. Ast, ubi digressum Siculæ te admoverit oræ Ventus, et angusti rarescent claustra Pelori, Læva tibi tellus, et longo læva petantur Equora circuitu; dextrum fuge litus et undas. Hæc loca vi quondam, et vastâ convulsa ruinâ, (Tantum ævi longinqua valet mutare vetustas!) Dissiluisse ferunt, cum protenus utraque tellus Una foret; venit medio vi pontus, et undis Hesperium Siculo latus abscidit, arvaque et urbes Litore diductas angusto interluit æstu. Dextrum Scylla latus, lævum implacata Charybdis Obsidet, atque imo barathri ter gurgite vastos Sorbet in abruptum fluctus, rursusque sub auras Erigit alternos, et sidera verberat undâ. At Scyllam cæcis cohibet spelunca latebris, Ora exsertantem, et naves in saxa trahentem. Prima hominis facies, et pulchro pectore virgo Pube tenus; postrema immani corpore pistrix, Delphinum caudas utero commissa luporum. Præstat Trinacrii metas lustrare Pachyni Cessantem, longos et circum flectere cursus, Quam semel informem vasto vidisse sub antro Scyllam, et cœruleis canibus resonantia saxa. Præterea, si qua est Heleno prudentia, vati Si qua fides, animum si veris implet Apollo, Unum illud tibi, nate Deâ, præque omnibus unum Prædicam, et repetens iterumque iterumque monebo: Junonis magnæ primum prece numen adora; Junoni cane vota libens, dominamque potentem
« ZurückWeiter » |