Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

Tros Italusve, mihi pariter det sanguine pœnas.
Post ego nube cavâ miserandæ corpus et arma
Inspoliata feram tumulo, patriæque reponam.
Dixit: at illa leves cœli delapsa per auras
Insonuit, nigro circumdata turbine corpus.

600

At manus interea muris Trojana propinquat, Etruscique duces, equitumque exercitus omnis; Compositi numero in turmas. Fremit æquore toto Insultans sonipes, et pressis pugnat habenis Huc obversus et huc; tum late ferreus hastis Horret ager, campique armis sublimibus ardent. Necnon Messapus contra, celeresque Latini, Et cum fratre Coras, et virginis ala Camillæ, Adversi campo apparent, hastasque reductis Protendunt longe dextris, et spicula vibrant; Adventusque virûm fremitusque ardescit equorum. Jamque intra jactum teli progressus uterque Substiterat; subito erumpunt clamore, frementesque Exhortantur equos; fundunt simul undique tela 610 Crebra nivis ritu, cœlumque obtexitur umbrâ. Continuo adversis Tyrrhenus et acer Aconteus Connixi incurrunt hastis, primique ruinam Dant sonitu ingenti, perfractaque quadrupedantûm Pectora pectoribus rumpunt. Excussus Aconteus, Fulminis in morem, aut tormento ponderis acti, Præcipitat longe, et vitam dispergit in auras. Extemplo turbatæ acies, versique Latini Rejiciunt parmas, et equos ad monia vertunt. Troës agunt; princeps turmas inducit Asylas. 620. Jamque propinquabant portis, rursusque Latini Clamorem tollunt, et mollia colla reflectunt : Hi fugiunt, penitusque datis referuntur habenis: Qualis ubi alterno procurrens gurgite pontus Nunc ruit ad terras, scopulosque superjacit undam Spumeus, extremamque sinu perfundit arenam : Nunc rapidus retro, atque æstu revoluta resorbens Saxa, fugit, litusque vado labente relinquit. Bis Tusci Rutulos egêre ad monia versos;

630

Bis rejecti armis respectant terga tegentes.
Tertia sed postquam congressi in prœlia, totas
Implicuêre inter se acies, legitque virum vir;
Tum vero et gemitus morientûm, et sanguine in alto
Armaque, corporaque, et permixti cæde virorum
Semianimes volvuntur equi; pugna aspera surgit.
Orsilochus Remuli, quando ipsum horrebat adire,
Hastam intorsit equo, ferrumque sub aure reliquit ;
Quo sonipes ictu furit arduus, altaque jactat,
Vulneris impatiens, arrecto pectore crura:
Volvitur ille excussus humi. Catillus Iolan,
Ingentemque animis, ingentem corpore et armis
Dejicit Herminium; nudo cui vertice fulva
Cæsaries, nudique humeri; nec vulnera terrent;
Tantus in arma patet. Latos huic hasta per armos
Acta tremit, duplicatque virum transfixa dolore.
Funditur ater ubique cruor: dant funera ferro
Certantes, pulchramque petunt per vulnera mortem.
At medias inter cædes exsultat Amazon,

640

Unum exserta latus pugnæ, pharetrata Camilla;
Et nunc lenta manu spargens hastilia denset; 650
Nunc validam dextrâ rapit indefessa bipennem.
Aureus ex humero sonat arcus, et arma Dianæ.
Illa etiam, si quando in tergum pulsa recessit,
Spicula converso fugientia dirigit arcu.
At circum lectæ comites, Larinaque virgo,
Tullaque, et æratam quatiens Tarpeia securim,
Italides; quas ipsa decus sibi dia Camilla
Delegit, pacisque bonas bellique ministras :
Quales Threïciæ cum flumina Thermodontis
Pulsant, et pictis bellantur Amazones armis ; 660
Seu circum Hippolyten, seu cum se Martia curru
Penthesilea refert, magnoque ululante tumultu
Feminea exsultant lunatis agmina peltis.
Quem telo primum, quem postremum, aspera virgo,
Dejicis? aut quot humi morientia corpora fundis?
Eunæum Clytio primum patre; cujus apertum
Adversi longâ transverberat abiete pectus.

Sanguinis ille vomens rivos cadit, atque cruentam Mandit humum, moriensque suo se in vulnere versat. Tum Lirim, Pagasumque super, quorum alter habenas Suffosso revolutus equo dum colligit, alter

671

Dum subit, ac dextram labenti tendit inermem, Præcipites pariterque ruunt. His addit Amastrum Hippotaden; sequiturque incumbens eminus hastâ Tereaque, Harpalycumque, et Demophoonta, Chro

mimque;

Quotque emissa manu contorsit spicula virgo,
Tot Phrygii cecidêre viri. Procul Ornytus armis
Ignotis, et equo venator Iapyge fertur ;
Cui pellis latos humeros erepta juvenco
Pugnatori operit; caput ingens oris hiatus
Et malæ texêre lupi cum dentibus albis,
Agrestisque manus armat sparus. Ipse catervis
Vertitur in mediis, et toto vertice supra est.

680

Hunc illa exceptum (neque enim labor, agmine verso)
Trajicit, et super hæc inimico pectore fatur:
Silvis te, Tyrrhene, feras agitare putâsti?
Advenit, qui vestra dies muliebribus armis

Verba redarguerit. Nomen tamen haud leve patrum
Manibus hoc referes, telo cecidisse Camillæ.

691

Protenus Orsilochum et Buten, duo maxima Teucrûm
Corpora: sed Buten aversum cuspide fixit
Loricam galeamque inter, quâ colla sedentis
Lucent, et lævo dependet parma lacerto;

Orsilochum, fugiens magnumque agitata per orbem,
Eludit gyro interior, sequiturque sequentem;
Tum validam perque arma viro perque ossa securim,
Altior exsurgens, oranti et multa precanti
Congeminat: vulnus calido rigat ora cerebro.
Incidit huic, subitoque adspectu territus hæsit,
Apenninicolæ bellator filius Auni,

700

Haud Ligurum extremus, dum fallere fata sinebant.
Isque, ubi se nullo jam cursu evadere pugnæ
Posse, neque instantem reginam avertere, cernit,
Consilio versare dolos ingressus et astu,

:

Incipit hæc Quid tam egregium, si femina forti
Fidis equo? dimitte fugam, et te comminus æquo
Mecum crede solo, pugnæque accinge pedestri:
Jam nosces, ventosa ferat cui gloria laudem.
Dixit. At illa furens, acrique accensa dolore,
Tradit equum comiti, paribusque resistit in armis, 710
Ense pedes nudo, purâque interrita parmâ.
At juvenis, vicisse dolo ratus, avolat ipse,
(Haud mora) conversisque fugax aufertur habenis,
Quadrupedemque citum ferratâ calce fatigat.
Vane Ligus, frustraque animis elate superbis,
Nequidquam patrias tentâsti lubricus artes;
Nec fraus te incolumem fallaci perferet Auno.
Hæc fatur virgo, et pernicibus ignea plantis
Transit equum cursu, frenisque adversa prehensis
Congreditur, pœnasque inimico ex sanguine sumit:
Quam facile accipiter saxo sacer ales ab alto
Consequitur pennis sublimem in nube columbam,
Comprensamque tenet, pedibusque eviscerat uncis;
Tum cruor et vulsæ labuntur ab æthere plumæ.

721

At non hæc nullis hominum sator atque Deorum Observans oculis summo sedet altus Olympo. Tyrrhenum genitor Tarchonem in prœlia sæva Suscitat, et stimulis haud mollibus injicit iras. Ergo inter cædes cedentiaque agmina Tarcho Fertur equo, variisque instigat vocibus alas, Nomine quemque vocans; reficitque in prælia pulsos. Quis metus, o nunquam dolituri, o semper inertes Tyrrheni, quæ tanta animis ignavia venit?

730

Femina palantes agit, atque hæc agmina vertit?
Quo ferrum, quidve hæc gerimus tela irrita dextris?
At non in Venerem segnes, nocturnaque bella,
Aut, ubi curva choros indixit tibia Bacchi,
Exspectare dapes, et plenæ pocula mensæ;
Hic amor, boc studium; dum sacra secundus haruspex
Nuntiet, ac lucos vocet hostia pinguis in altos. 740
Hæc effatus, equum in medios, moriturus et ipse,
Concitat, et Venulo adversum se turbidus infert,

Dereptumque ab equo dextrâ complectitur hostem,
Et gremium ante suum multâ vi concitus aufert.
Tollitur in cœlum clamor; cunctique Latini
Convertêre oculos. Volat igneus æquore Tarcho,
Arma virumque ferens; tum summâ ipsius ab hasta
Defringit ferrum, et partes rimatur apertas,
Quâ vulnus letale ferat: contra ille repugnans
Sustinet a jugulo dextram, et vim viribus exit. 750
Utque volans alte raptum cum fulva draconem
Fert aquila, implicuitque pedes, atque unguibus hæsit:
Saucius at serpens sinuosa volumina versat,
Arrectisque horret squamis, et sibilat ore,

760

Arduus insurgens: illa haud minus urget obunco
Luctantem rostro; simul æthera verberat alis:
Haud aliter prædam Tiburtûm ex agmine Tarcho
Portat ovans. Ducis exemplum eventumque secuti
Mæonidæ incurrunt. Tum fatis debitus Arruns
Velocem jaculo et multâ prior arte Camillam
Circuit, et, quæ sit fortuna facillima, tentat.
Quâ se cumque furens medio tulit agmine virgo,
Hac Arruns subit, et tacitus vestigia lustrat;
Quâ victrix redit illa, pedemque ex hoste reportat,
Hac juvenis furtim celeres detorquet habenas.
Hos aditus, jamque hos aditus, omnemque pererrat
Undique circuitum; et certam quatit improbus hastam.
Forte sacer Cybele Chloreus, olimque sacerdos,
Insignis longe Phrygiis fulgebat in armis,
Spumantemque agitabat equum, quem pellis, aënis
In plumam squamis, auro conserta tegebat.
Ipse, peregrinâ ferrugine clarus et ostro,
Spicula torquebat Lycio Gortynia cornu;
Aureus ex humeris sonat arcus, et aurea vati
Cassida; tum croceam chlamydemque sinusque cre-

pantes

Carbaseos fulvo in nodum collegerat auro,

Pictus acu tunicas, et barbara tegmina crurum.
Hunc virgo, sive ut templis præfigeret arma

771

Troïa, captivo sive ut se ferret in auro

« ZurückWeiter »