PAG. LIN.

212, 7, Anno . . . . MCXXXI.

21, Anglorum

29, Gaufrido

addit Paris., Synodus generalis habita est Remis. Obiit Innocentius

papa, successit Innocentius papa secundus; dedicatur ab eodem ecclesia Cluniacensis.

deest.

addit Paris., cognomento Plantagenest.

213, 9, Coventren- The Cotton., Royal, and Cambridge MSS. add, Londonia pro maxima

sem

parte combusta est.'

addit Paris., Tenebræ factæ sunt in Anglia et terra mota est; sol similis factus est lunæ tertiæ. Rex Henricus extremo transfretavit et manum sancti Jacobi misit Radingum. Eodem anno.

tumuit enim superbia nimis et detractionibus, maledictionibus et querimoniis, cum potius divinis jugiter obsequiis et precibus assiduis incubuisse teneretur, utpote diu afflictus et jam senex, quem frequenter cum lachrymis dicere potius decuisset, Merito hæc patior, immo graviora promerui, qui procaciter jugum Domini quod est suave, et onus ejus quod est leve, de collo meo in terra sancta excussi, et oblatum cælitus honorem refutavi.' Sed nil horum in ore arrogantis personuit. Contigit igitur uno dierum festivorum, cum rex novam robam de scarleto sumens, assuetus de eodem panno, quoties et ille sumpserat, fratri suo reverenter transmittere, capam conaretur induere, quod invenit introitum capucii, qui gulerum vulgariter Gallice appellatur, nimis arctum; inde contigit, quod unam suturæ puncturam tantum confringens eam deposuit, et ait, Hæc capa deferatur danda fratri meo duci, qui argutius me caput habet.' Quæ cum ipsi delata fuisset induenda, invenit illam jam dictam puncturam, quæ per incuriam incisoris, quia minima erat, relinquebatur non resuta. Ait dux, 'Unde hæc, quam sentio, fractura?' Et nuntius quæ contigerant seriatim duci referebat. Et dux quasi alto vulnere saucius irrugiit dicens, Heu! heu! nunc nimis vivo; quid adhuc infoelicem vitam pertraho? Ecce frater meus, immo proditor meus et supplantator, minor natu et ignavus clericulus, ac injuriosus regni mei possessor, qui me incarceravit et incarceratum excæcavit, qui tot armorum titulis clarui, jam adeo me spernit et vilem habet, ut mihi tanquam præbendario suo pro eleemosyna suos veteres transmittat et dissutos panniculos.' Flens igitur et ejulans devovit manducare, nec unquam postea voluit manducare vel bibere, in semetipso desæviens et deficiens. Quod cum rex audisset, non multum condolens, jussit corpus in ecclesia conventuali Gloverniæ reverenter sepeliri.

PAG. LIN.

215, 1, viduis

thesauros suos viduis.

5, Henricus

deest.

23, subvertit

addit Paris., ita ut mundus solvi putaretur.

217, 7, consecravit addit Paris., vigesimo secundo die post mortem avunculi sui.

16, sibi

218, 11, observavit

igitur.

addit Paris., Eodem anno combusta est ecclesia sancti Pauli Londonensis ab igne qui accensus est ad pontem, qui perrexit usque ad ecclesiam Danorum. Die quo applicuit idem Stephanus, contra naturam hyemis, horrendum intonuit super omnem terram tonitruum, cum fulgure horribili, ita ut mundus in antiquum chaos redigi videretur. Stephanus quoque rex, præsentibus archiepiscopo cum duobus episcopis, scilicet Wintoniensi et Sarisberiensi, totum thesaurum, quem avunculus suus congesserat, occupavit, scilicet centum libras, exceptis vasis aureis et argenteis, et gemmis.

Anno Domini MCXXXVI. corpus regis Henrici mausoleo regali conditum reponitur, præsente rege Stephano. [Willelmus Cantuariensis archiepiscopus,] Henricus Wintoniensis episcopus, abstulit manum sancti Jacobi de Reding. Eodem anno, post pascha, comes Gloverniæ Robertus nomine venit in Angliam, cujus prudentiam et potentiam rex Stephanus verebatur; post cujus adventum episcopi juraverunt fide

F

litatem regi, et rex juravit libertates ecclesiasticas et bonas leges se observaturum, et inde chartam suam fecit, et comes Robertus sibi homagium fecit sub conditione, scilicet, si dignitatem suam sibi servaret illibatam, secundum illud antiquum proverbium, Quamdiu habebis me pro senatore, et ego te pro imperatore.'

causarum varietatibus exercitatum misit ad concilium de captione dictorum episcoporum, super qua erat imperitus, se sic de jure facere posse allegantem, et factum regis defendentem; et licet aliter visum esset concilio super querelis in episcopos motis, et verbis hinc inde propositis, kalendis Septembris solutum est concilium.

PAG. LIN.

227, 16, exsulavit

229, 25, mancipatur

230, 29, successit

231, 8, quod

24, deputatus

233, 8, invasit abbatiam

proscripsit.

addit Paris., Eclipsis solis facta est per totam Angliam horribilis et tenebrosa.

addit Paris., Eodem anno Galfridus de Mandevilla firmavit turrim Londoniensem. Idibus Maii Albericus de Ver, Londoniensis, occiditur; Aldewinus fundator fuit Malverniæ. The Cotton. and Cambridge MSS. add, Destructa est civitas de Wintonia xviii. kal. Octob. Et captus est R. comes Gloverniæ die exaltationis S. Crucis, pro cujus liberatione Stephanus rex dimittitur.'

sed.

addit Paris., qui sibi carcerem fecit specialem et vocavit Cloere Brien. The Royal MS. has the following curious note on this passage,' Nota hic qualiter invasores et violatores ecclesiæ Ramesiensis, scilicet Willelmus de Mandevilla et ejus complices, recedentes puniebantur; facti amentes enim canticabat unusquisque Anglice, 'I ne mai alive, for Benoit ne for Ive.' Ita torque