Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

A COLLECTION OF RECORDS.

AD LIBRUM PRIMUM.

I.-The Record of Card. Adrian's Outh of vestris et provida circumspectione, ad plenum Fidelity, to Henry VII. for the Bishoprick of confidentes, dedimus, et concessimus, ac per Bath and Wells.

HE

[Treat. Rolls.] ENRICUS REX, &c. Reverend. in Christo Patri Domino Sylvestro Episcop. Wigorn. venerabili viro Domino Roberto Sherbourn Ecclesiæ Sancti Pauli London. decano, nostris in Romana curia oratoribus, ac Magistro Hugoni Yowng Sacræ Theologiæ Professori, salutem. Cum omnes et singuli Archiepiscopi et Episcopi hujus nostri inclyti Regni, quorum omnium nominationes, et promotiones, ad ipsas supremas dignitates, nobis attinent ex regali et peculiari quadam Prærogativa, jureq; municipali, ac inveterata consuetudine, hactenus in hoc nostro Regno inconcusse et inviolabiliter observata, teneantur et astringantur, statim et immediate post impetratas Bullas Apostolicas, super eorundem promotione ad ipsam nostram nominationem, coram nobis et in præsentia nostra, si in hoc Regno nostro fuerunt, vel coram Commissariis nostris, ad hoc sufficienter et legittime deputatis, si alibi moram traxerunt, non solum palam, publice, et expresse, totaliter cedere, et in manus nostras renunciare omnibus, et quibuscunq; verbis, clausulis, et sententiis in ipsis Bullis Apostolicis contentis, et descriptis, quæ sunt, vel quovis modo in futurum esse poterunt, præjudicialia, sive damnosa, nobis, hæredibusq; de corpore nostro legittime procreatis Angliæ regibus, Coronæ aut Regno nostro, juribus vel consuetudinibus aut Prærogativis ejusdem Regni nostri, et quoad hoc totaliter seipsos submittere et ponere in nestra bona venia et gratia; sed etiam juramentum fidelitatis et homagii ad Sancta Dei Evangelia, per eosdem respective corporaliter tacta, nobis facere et præstare: Cumq; nos ob præclara merita eximiasq; virtutes quibus Reverendissimum in Christo Patrem, Dominum Adrianum tituli Sancti Chrisogoni Presbyterum Cardinalem, abunde refertum conspicimus, obq; diuturnum et fidele obsequium per ipsum Cardinalem nobis factum et impensum, eundem ad Ecclesias Bathon. et Wellen, invicem unitas nominavimus et promovimus, qui idcirco et ob id quod in curia Romana continue moram trahit, non potest commode hujusmodi renunciationem et juramentum coram nobis personaliter facere et præstare: Hinc est quod nos de fidelitatibus

præsentes damus et concedimus, vobis, tribus aut duobus vestrum, quorum præfatum Episcopum Wigorn. unicum esse volumus, plenam potestatem et autoritatem, vice et nomine nostris, hujusmodi renunciationem in manus vestras, et juramentum ad Sancta Dei Evangelia corporaliter tacta, juxta formam et verum tenorem, de verbo in verbum inferius descriptum, ab eodem Reverendissimo Domino Cardinali recipiendi, exigendi, et cum effectu præstari videndi; ipsumq; Cardinalem, ut hujusmodi renunciationem et juramentum per ipsum sic ut permittatis fiendum, et præstandum, manu et subscriptione suis signet, et muniat, requirendi, et ut ita fiat cum effectu videndi, literas quoq; et instrumenta publica super hujusmodi renunciatione, et juramento fieri petendi, et notarium sive notarios publicos, unum vel plures, ut ipsa instrumenta conficiant: Necnon testes qui tunc præsentes erunt, ut veritati testimonium perhibeant rogandi et requirendi, ipsaq; juramentum vel instrumenta taliter fienda, verum ordinem rei gerendæ, et renunciationis ac juramenti tenores in se continens vel continentia, nobis destinandi et transmittendi: Et generaliter omnia et singula faciendi, gerendi, et exercendi, quæ in prædictis et quolibet prædictorum necessaria fuerint, seu quomodolibet opportuna, ac quæ rei qualitas exigit et requirit, et quæ nosipsi facere et exercere possemus si præsens et personaliter interessemus, etiam si talia forent quæ de se mandatum exigant magis speciale. Tenor Renunciationis sequitur et est talis: Ego Adrianus miseratione divina tituli Sancti Chrisogoni Presbyt. Cardinalis Episcopus Bathon. et Wellen. coram vobis Reverendo Patre Episcopo Wigorn. Domino Roberto Shurborno decano Sancti Pauli London. et Hugone Yowng in Theologia Professore, Commissariis ad hoc a serenissimo atq; excellentissimo Principe Domino Henrico Dei Gratia Rege Angliæ, et Franciæ, et Domino Hiberniæ, ejus nominis septimo, Domino meo supremo, sufficienter, et legittime deputatis, expresse renuncio, et in his scriptis manu et sigillo meis in præsentia notariorum et testium subscriptorum munitis, totaliter cedo omnibus et quibuscunq; verbis, clausulis et sententiis, in bullis Apostolicis mihi factis de prædict. Episcopat Bathon. et Wellen, con

B

tentis et descriptis, quæ sunt vel quovis modo in futurum esse poterint præjudicialia sive damnosa præfato serenissimo Regi, Domino meo supremo, et hæredibus suis de corpore suo legittime procreatis Angl. Regibus, Coronæ aut Regno, sive Majestatis Juribus vel consuetudinibus, aut Prærogativis ejusdem Regni: et quoad hoc me integraliter submitto et pono in gratia suæ Celsitudinis, humillime supplicans suam Majestatem, dignetur mihi concedere temporalia dicti Episcopatus Bathon. et Wellen. quæ recognosco tenere a sua Majestate tanquam a Domino meo supremo. Tenor Juramenti sequitur et est talis: Et ego idem Adrianus Cardinalis prædictus Juro ad hæc Sancta Dei Evangelia per me corporaliter tacta, quod ab hac die et in antea, vita mea naturali durante, ero fidelis et verus ligens, ac fidelitatem in ligencia mea pure et sincere servabo, fideleq; et verum obsequium secundum optimum posse meum faciam et impendam serenissimo Principi Henrico ejus nominis septimo, Dei Gratia Angl. et Fran. Regi ac Domino Hiber. Domino meo supremo, et hæredibus suis de corpore suo legittime procreatis Angl. Regibus, contra quascunq; personas, cujuscunq; status, gradus, præeminentiæ aut conditionis extiterint: nec quicquam faciam aut attemptabo fieri, ne aut attemptari consentiam, quod in damnum, incommodum, aut præjudicium, ipsius serenissimi Regis aut hæredum suorum prædictorum, jurium, libertatum, Prærogativarum, privilegiorum et consuetudinum sui incliti Regni, quovis modo cedere poterit; sed omne id quod jam scio, vel imposterum cognoscam inhonorabile, damnosum aut præjudiciale, suæ Serenitati, aut Regno suo, seu contrarium honori aut Serenitati suæ Majestatis, aut hæredum suorum prædictorum, non solum impediam ad extremum potentiæ meæ, sed etiam cum omni possibili diligentia id ostendam et significabo, ostendive aut significari faciam eidem serenissimo Regi, omni favore, metu, promisso aut Jurejurando cuicunq; personæ aut quibuscunq: personis cujuscunq; status, gradus, ordinis, præeminentiæ, conditionisve extiterunt, quod ante hac per me factum aut interpositum seu imposterum fiendum aut interponendum, penitus sublato et non obstantibus. Honorem insuper suæ Majestati ad extremum potentiæ meæ servabo, Parliamentis quoq; et aliis Consiliis suæ Celsitudinis cum in ejus Regno fuero diligenter attendam; Consilium quod sua Serenitas per se cen literas aut nuncium suum mihi manifestabit, nemini pandam, nisi iis quibus ipse jusserit: et si consilium meum super aliquo facto Majestas sua postulaverit, fideliter sibi consulam, et quod magis suæ Serenitati videbitur expedire, et conducere juxta opinionem et scire meum, dicam et aperiam, atque id si sua Serenitas mandaverit pro posse meo diligenter faciam. Causas insuper et negotia omnia suæ Serenitatis mihi commissa, seu imposte rum committenda, in Curia Romana prosequenda, pertractanda et solicitanda, fideliter,

accurate et diligenter, cum omnimoda dexteritate prosequar, pertractabo et solicitabo: Bullasq; et alias Literas Apostolicas validas et efficaces, in debita Juris forma, super eisdem causis et negotiis impetrare et obtinere absq; fraude, dolo aut sinistra quavis machinatione quantum in me erit, cum omni effectu enitar, operam dabo et conabor: ac easdem taliter expeditas, cum ea quam res expostulat diligentia, suæ Serenitati, transmittam aut per alios transmitti, tradi et liberari curabo, et faciam. Servitia quoq; et homagia pro temporalibus dicti Episcopatus, quæ recognosco tenere a sua Celsitudine tanquam a Domino meo supremo, fideliter faciam et implebo. Ita me Deus adjuvet et hæc Sancta Dei Evangelia. In cujus, &c. T. R. apud Westm. 13 die Octob.

Per ipsum Regem.

II.-Pope Julius's Letter to Archbishop Warham, for giving King Henry VIII. the Golden Rose.

Julius Secundus Papa venerabili Fratri
Guilielmo Archiepiscop. Cantuarien.

[Registrum Warhami Fol. 26.] VENERABILIS Frater, salutem et Apostolicam Benedictionem. Charissimum in Christo Filium nostrum Henricum Angliæ Regem Illustrissimum, quem peculiari charitate complectimur, aliquo insigni Apostolico munere in hoc Regni sui primordio, decorandum putantes, mittimus nunc ad eum Rosam Auream, Sancto Chrismate delibutam, et odorifero Musco aspersam, nostrisq; manibus de more Romanorum Pontificum benedictam, quam ei a tua Fraternitate inter Missarum solemnia per te celebranda, cum cæremoniis in notula alligata contentis, dari volumus nostra et Apostolica benedictione. Datum Romæ apud Sanctum Petrum sub Annulo Piscatoris, 5 April. 1510. Pontificatus nostri Anno septimo. SIGISMUNDUS. The Note of the Ceremonies of delivering the Rose, referred to in the Letter, was not thought worthy to be put in the Register.

III-A Writ for Summoning Convocations.

[Tonst. Regist. Fol. 33.] REX, &c. Reverendissimo in Christo Patri Cantuarien. Archiepis. totius Angliæ Primati et Apostolicæ sedis Legato, salutem. Quibusdam arduis et urgentibus negotiis, Nos, defensionem et securitatem Ecclesiæ Anglicanæ, ac pacem, tranquillitatem, et bonum publicum, et defensionem Regni nostri et subditorum nostrorum ejusdem concernentibus, vobis in fide et dilectione quibus nobis tenemini rogando mandamus, quatenus præmissis debito intuitu attentis et ponderatis, universos et singulos Episcopos vestræ Provinciæ, ac Decanos et Priores Ecclesiarum Cathedralium, Abbates, Priores et alios Electivos,

exemptos et non exemptos, necnon Archidiaconos, Conventus, Capitula, et Collegia, totumq; Cleram, cujuslibet Dioceseos ejusdem Provinciæ, ad conveniendum coram vobis in Ecclesia Sancti Pauli London. vel alibi prout melius expedire videritis, cum omni celeritate accommoda, modo debito convocari faciatis ad tractandum, consentiendum, et concludendum super præmissis, et aliis quæ sibi clarius proponentur, tunc et ibidem ex parte nostra. Et hoc, sicut Nos et statum Regni nostri, et honorem et utilitatem Ecclesiæ prædictæ diligitis, nullatenus omittatis. Teste meipso, &c. apud Westminst. 6 Feb. Anno Regni 14.

Warham in his Writ of executing this Summons, prefixes the 20th of April for the day of their

meeting.

IV.-A Writ for a Convocation summoned by
Warham on an Ecclesiastical Account.

nostræ antedictæ, citari peremptorie et præmoneri volumus et mandamus, Quod iidem Episcopi Suffraganei, nostri Vicarii Generales, Decani et Custodes sive Officiales, Abbates, Priores, Archidiaconi ac cæteri Ecclesiarum Prælati, exempti et non exempti, personaliter, et quodlibet Capitulum Ecclesiarum Cath. per unum de Capitulo graduatum, vel magis idoneum. dictiq; singuli Abbates, sive Priores, Conventus sub se habentes, nullo obstante impedimento legittimo, per unam Re ligiosam personam de Conventu graduatam si quæ sit, ceu alias per unam magis idoneam de eodem Conventu, Clerusq; cujuslibet Dioc. Provinciæ antedictæ per duos procuratores graduato ejusdem Dioc. seu alias si non fuerunt, per duos sufficientiores et babiliores Dioc. in eorum Beneficiis realiter residentes, compareant coram nobis aut nostris in hac parte locumtenentibus, vel Commissariis si nos tunc (quod absit) impediri contigerit in Ecclesia Cathed. Sancti Pauli London. die Sabbat. viz. 26. mensis Januarii &c. Dat. in Manerio nostro de Lambeth. primo die mensis Novembris Anno Domini millesimo quingentesimo nono, et nostræ Translat. Anno sexto.

V.-The Preamble of the Act of Subsidy granted by the Clergy.

Folio 40.]

[Regist. Fitz-Williams.] WILLIELMUS permissione divina Cantuar. Archiepiscopus, totius Anglia Primas et Apostolicæ sedis Legatus, venerabili confratri nostro Domino Ricardo Dei Gratia London. Episcopo, salutem et fraternam in Domino caritatem. Cum nuper Ecclesia Anglicana, quæ majorum nostrorum temporibus, multis ac magnis libertatibus et immunitati- [Anno Dom. 1523. Regist. Cuthberti Tonstall. bus gaudere solebat, quorundam iniquorum hominum malitiis, et nequitiis fortiter fuerit QUUM Illustrissimus et Potentissimus Doinquietata et perturbata, qui omnia quæ a minus noster Rex Angliæ et Franciæ, Defenmajoribus nostris sancte et pie, ob tranquil- sor Fidei et Dominus Hibern. semper extitit litatem dictæ Ecclesiæ, fuerunt ordinata ac constantissimus Ecclesiæ Protector et Patrosancita, vel prava et sinistra interpretatione nus optime meritus, atq; superioribus annis, prope subvertentes, vel personas Ecclesiasti- in diebus fœlicis recordationis Julii ejus nocas male tractantes, ac eas contemptui ha- minis Papæ secundi, grave Schisma in Ecbentes, dictam Ecclesiam pene prostraverunt clesia Romana exortum pacavit et extinxit; ac pedibus conculcarunt: Ne igitur dicta Ec- et postea ipsam Ecclesiam Romanam contra clesia Anglicana ad calamitatem insignem vim et potentiam Gallorum, qui tunc Italiam seu ruinam ac jacturam, et quod absit, deso- et Urbem Romanam in servitutem redigere lationem perveniat, quas diu eadem Ecclesia moliebantur, validissimo excercitu et bello Anglicana per diversas personas, ut præfertur longe ominium sumptuosissimo fœliciter depræ oculis suis Deum non habentes, nec cen- fendit, et securam reddidit: Ac præterea suras Sanctæ Matris Ecclesiæ timentes, sus- postremis his diebus Lutheranas Hæreses, in tinuit et sustinebat, prout de verisimili Re- Ecclesiæ Sacramenta Ecclesiæq; statum fuformatione non habita in futurum sustinere riose debaccantes doctissimo et nunquam satis debeat; Nos prout tenemur, congruum reme- laudato libello contudit et superavit; vicissim dium in hac parte providere cupientes, et ob tam gladio quam calamo hostes Ecclesiæ streid ipsum Prælatos et Clerum nostræ Cantuar. nuissime profligans, quibus meritis suam claProvincia convocare volentes; Fraternitati rissimam famam immortali gloriæ pariter convestræ igitur committimus et mandamus, secravit, tales laudes et gratias sua incompaquatenus omnes et singulos dicta nostræ Cant. rabili bonitate ab Ecclesia promeruit, quales Ecclesiæ Suffraganeos infra nostram Provin- nunquam satis dignas quisquam mortalium ciam constitutos, et absentium Episcoporum referre poterit, sed Deus affatim persolvet si qui fuerunt Vicarios in Spiritualibus gene- præmia digna. Quumq; idem Rex noster rales, ac Diocesium vacantium Custodes Spi- et Protector illustrissimus a Rege Gallorum ritualitatis, et Officiales citetis seu citari faci- per Mare et per Terras, incolas hujus Regni atis, peremptorie, et per eos Decanos et contra percussum fœdus, promissam fidem, et Priores Ecclesiarum Cath. ac singula Capitula suum ipsius salvum conductum assidue infeseorundum, Archidiaconos, Abbates et Priores, tante, et Scotos contra Regnum hoc instigante Conventus sub se habentes, et alios Ecclesi- ac suis stipendiis conducente, atq; ducem arum Prælatos exemptos, et non exemptos, Albaniæ in perniciem principis Scotorum nosClerumq; cujuslibet Dioceseos Provinciæ tri Regis ex sorore Nepotis impellente, ali

VI.-Bishop Tonstal's License to Sir Thomas
More for reading Heretical Books.

[Regist. Tonst. Fol. 138.]

asq; injurias multas et graves contra Regiam tuum aliarumq; domorum Religiosarum, nec Majestatem suosq; amicos et subditos quo- non quorumcunq; beneficiorum et Posses tidie multiplicante, provocatur, irritatur atq; sionum Ecclesiasticarum, &c. urgetur ut bellum suscipiat, suumq: Regnum tam contra Gallos quam contra Scotos ut decet imvictissimum Principem potenter defendat; non enim ultra pacem colere vel pacem longius expectare convenit postquam Rex Gallorum summum Pontificem bene moventem, et quæ pacis sunt suadentem, audire recusat, exercitum instruens et bellum apparans, fortassis in multos annos duraturum: dignissimum est ob præfata tam præclara facinora, ut sicut Rex noster illustrissimus plus cæteris Regibus antecessoribus fuis pro Ecclesiæ defensione, utilitate et honore insudavit, et plus expensarum sustinuit; ita ad sus tinenda bellorum onera imminentia, pro Ecclesiæ et totius Regni hujus defensione, per Ecclesiam tali subsidio adjuvetur quale anterioribus Regibus nunquam antehac coucessum est, nec fortassis posterioribus Regibus unquam simile, nisi ob talia benefacta vel extremam bellorum necessitatem postea concedetur. Quocirca ut Regia Majestas ad fovendam et protegendam Ecclesiam, et Clerum Angliæ, magis indies animetur, et ut jura, libertates et privilegia Ecclesiæ concessa benigne Ecclesiæ servet, et ab aliis servari faciat, et ne præfata benefacta in ingratos contulisse videatur.

Nos Prælati et Clerus Cant. Provinciæ in hac Sacra Synodo Provinciali sive Prælatorum et Cleri ejusdem Convocatione, in Ecclesia Cathed. Divi Pauli London. vicesimo die mensis Aprilis Anno Dom. millesimo quingentesimo vicesimo tertio inchoata, ac usq; ad et in decimum quartum diem mensis Augusti proxime ex tunc sequentis de diebus in dies continuata, congregati, Illustrissinio Domino Regi perpetuo et potentissimo Fidei et Ecclesiæ defensori, subsidium dare et concedere Decrevimus, quam nostram Benevo lentiam ut gratam et acceptam habeat humillime deprecamur, protestantes expresse, quod per præsentem concessionem, quam tanquam novam et ante insolitam pro nostra singulari et personali in Regiam Majestatem observantia sine exemplo donamus, omnino nolu mus Ecclesiæ Anglicanæ aut successoribus nostris in aliquo præjudicium generari, nec casum hunc singularem ad sequen. trahi: Quod si præsentem Concessionem pro exemplo et (ut vocant) pro Præsidente ad similes unquam Concessiones exigendas accipiendam fore præsentiremus, certe in eam omnino consentire recusassemus; quandoquidem subsidium sub modis, formis, conditionibus, exceptionibus ac provisionibus, et protestatione super et infrascriptis, et non aliter, neq; alio modo, Damus et Concedimus, viz. Subsidium se extendens ad Medietatem sive mediam partem valoris ominium fructuum reddituum, et proventuum, possessionum, unius anni, omnium et singulorum Episcopatuum, EccleSiarum Cathed. et Collegiatarum, Dignitatum, Hospitalium, Monast. Abbaciarum, Priora

CUTHBERTUS permissione Divina London. Episcopus Clarissimo et Egregio viro Domino Thomæ More fratri et amico Charissimo Salutem in Domino et Benedict. Quia nuper, postquam Ecclesia Dei per Germaniam ab hæreticis infestata est, juncti suut nonnulli iniquitatis Filii, qui veterem et damnatam hæresim Wycliffianam et Lutherianam, etiam hæresis Wycliffianæ alumni transferendis in nostratem vernaculam linguam corruptissimis quibuscunq; eorum opusculis, atque illis ipsis magna copia impressis, in hanc nostram Regionem inducere conantur; quam sane pestilentissimis dogmatibus Catholicæ fidei veritati repugnantibus maculare atq; inficere magnis conatibus moliuntur. Magnopere igitur verendum est ne Catholica veritas D totum periclitetur nisi boni et eruditi vin malignitati tam prædictorum hominum strenue occurrant, id quod nulla ratione melius et aptius fieri poterit, quam si in lingua Catholica veritas in totum expugnans hæc insana dogmata simul etiam ipsissima prodeat in lucem. Quo fiet ut Sacrarum Literarum imperiti homines in manus sumentes novos istos Hæreticos Libros, atq; una etiam Catholicos ipsos refellentes, vel ipsi per se verum discernere, vel ab aliis quorum perspicacius est judicium recte admoneri et doceri possint. Et quia tu, Frater Clarissime, in lingua nostra vernacula, sicut etiam in Latina, Demosthenem quendam præstare potes, et Catholicæ veritatis assertor acerrimus in omni congressu esse soles, melius subcisivas horas, si quas tuis occupationibus suffurari potes, collocare nunquam poteris, quam in nostrate lingua aliqua edas quæ simplicibus et ideotis hominibus subdolam hæreticorum malignitatem aperiant, ac contra tam impios Ecclesiæ supplantatores reddant eos instructiores: habes ad id exemplum quod imiteris pra clarissimum, illustrissimi Domini nostri Regis Henrici octavi, qui Sacramenta Ecclesiæ contra Lutherum totis viribus ea subvertentem asserere aggressus, immortale nomen Defensoris Ecclesiæ in omne ævum promeruit. Et ne Andabatarum more cum ejusmodi larvis lucteris, ignorans ipse quod oppugnes, mitto ad te insanas in nostrate lingua istorum nænias, atque una etiam nonnullos Lutheri Libros ex quibus hæc opinionum mon. stra prodierunt. Quibus abs te diligenter perlectis, facilius intelligas quibus latibulis tortuosi serpentes sese condant, quibusq; anfractibus elabi deprehensi studeant. Magni enim ad victoriam momenti est hostium Consilia explorata habere, et quid sentiant quove tendant penitus nosse: nam si convellere

« ZurückWeiter »