W tém tu miejscu przychodzi nam zapisać dotkliwą i bolesną stratę, jaką Towarzystwo i Dyrekcja jego poniosły w roku zeszłym przez nieodżałowaną śmierć ś. p. Gustawa Potworowskiego. Jako jeden z pierwszych Towarzystwa założycieli, jako gorliwy i hojny jego zwolennik i członek, jako członek Dyrekcyi prawie bez przerwy przez wszystkie lata istnienia Towarzystwa, przez wiele lat prezes Dyrekcyi jego, zajmować on będzie w rocznikach towarzystwa naszego niemniej chlubne i wysokie miejsce, jak we wszystkich innych czynnościach życia publicznego, w którém równie jak w Towarzystwie, albo żywy miał udział, albo zaszczytne przewodnictwo. Niechaj wspomnienie to żałobne, będzie oznaką pełnej czci pamięci i niezgasłej Towarzystwa wdzięczności. Dyrekcya odbyła w roku bieżącym 18 posiedzeń i to zwyczajnie we wtorki po pierwszym i piętnastym każdego miesiąca. Dziennik Registratury obejmował w tym roku 1169 Numerów, z których przypada na korrespondencyą Komitetów z Dyrekcyą jak następuje: Reszta Numerów 874 przypada na korrespondencyą Dyrekcyi z władzami krajowemi, Instytutami Naukowemi, Komitetami, członkami Towarzystwa, nakoniec z Młodzieżą lub jéj Rodzicami i Opiekunami. Akt ogólnych i osobistych było według Sprawozdania za rok 1859, w ogóle 1470, w ciągu r. 1860 przybyło tychże 82, jest więc w końcu r. 1860 ogółem 1552 akt. 3 3) ze zwróconych przez komitety pieniędzy...... 208 16 Razem: w listach zast. 140 tal. i w gotówce......9630 Tal. 4 ágr. 10 fen Wydatku zaś było w roku 1860 według wykazu poniżej Pozostało w list. zast. 140 tal. i w gotówce...... 560 Tal. 4 sgr. 8 fen. Doliczywszy do tego remanent w końcu r. 1859 wynoszący: a) w listach zast. W. X. P. 3%, % na 400 Tal. ......... Pozostał remanent w końcu roku 1860: .3993 Tal, 25 s 4 fen. a) w listach zast. W. X. P. 31% na 2540 Tal. b) w gotowiźnie .........................................................4554 Tal. égr Mokolejny. Wykaz szczegółowy dochodów od 1 stycznia do końca roku 1860. Z POWIATÓW. 1 Babimostkiego.. 5 Czarnkowskiego. 6 Gnieźnieńskiego.... 7 Inowrocławskiego... 8 Kościańskiego... 10 Krotoszyńskiego... 11 Międzychodzkiego. 12 Międzyrzeckiego... 13 Mogilnickiego... 176 15 316 5 529 15 292 400 396 345 209 402 Warty... 881 17 3 28 Z Poznania z prawej strony Warty... 125 27 6 Do tego 1) dochód nadzwycz. 1314 16 10 2) zwróc. pieniądze 207 16 3 3) list.zast.na 140 tal. w ogóle jak wyżej w list. zast. 140 tal. i 9630 8 Dla ucznia w szkole leśnej w Neustadt-Eberswalde....... 9 Dla uczniów gymnazyum §. Maryi Magdaleny w Poznaniu.............. 237 20 Dla ucznia w szkole wyższéj miejskiej w Poznaniu......................... elementarnéj.. 22 Dla uczniów do wyższego przemysłu sposobiących się............... 24. w Poznaniu................ 27 72 659 180 17 3 Tal. égr. fon. Z przeniesienia... 8168 69 25 Na książki i materyały piśmienne dla uczniów gymn. św. Maryi Magd. w Poznaniu...... 27 26 Na oporządzenie uczniów gymn. św. Maryi Madaleny w Poznaniu.... uczniów w gymnazium w Ostrowie......... elewa gospodarczego........... 28 29 Na materyały piśmienne dla kassy i kancellaryi dyrekcyi........... 30 Na pensye dla kancellistów dyrekcyi............... 31 Na pensyą dla woźnego dyrekcyi..... 32 Na portorium........ 33 Na wydatki nadzwyczajne...... Razem....... Dodawszy do tego wydane a później zwrócone do kassy pieniądze, zatém jako summy przechodowe uważane...... Z pociechą widzimy, że dochód Towarzystwa znowu się podniósł, że udział prowincyi jest większy niż przed laty kilka i że wychowanie znacznej liczby młodzieży ubogiej zapewnione obecnie zostaje. Stowarzyszenie czeladzi katolickiej rośnie ciągle w liczbę i znacze-* nie, dzięki gorliwości założycieli swoich i współudziałowi najwyższej naszéj zwierzchności kościelnéj, także osób dobroczynnych. Mieszkanie swoje tymczasowe zamieniło na stałe obszerniejsze i już urządziło się u siebie. Władze policyjne pokazały niejaką niespokojność, aleć niepodobna, żeby miało być wzbronione w Poznaniu to co jest pozwolone w całej monarchii i co najdzielniejszy środek utrzymania młodych rzemieślników w karbach moralności, zarazem naprawy dla błądzących przedstawia. Wyszły z druku: „Ustawy stowarzyszenia czeladzi katolickiej w Poznaniu (u Pawickiego, str. 13). Przytaczamy najważniejsze: § 1. Cel stowarzyszenia. Zadaniem Stowarzyszenia jest kształcenie katolickiej czeladzi w Poznaniu przez pielęgnowanie silnego religijnego ducha, towarzyskiego życia i kształcenia umysłu, słowem kształcenie czeladników na zdatnych, godnych i poczciwych rzemieślników (majstrów). § 2. Środki do celu. Nauka religii, publiczne wykłady, śpiewy, czytanie stósownych pism, wzajemne rozmowy i rozrywki, wspólne budowanie się sumienném wypełnianiem obowiązków chrześciańsko-katolickich. Przegląd Poznański, XXXI, 2 i 8, 28 § 3. Organizacya Stowarzyszenia. Stowarzyszenie składa się z członków przełożonych i członków zwyczajnych. § 4. Przełożeni. Przełożeni dzielą się na: a) zarząd i b) wydział opiekuńczy. § 5. Zarząd. Zarząd, Stowarzyszeniu bezpośrednio przewodniczący, składa się: a) z prezesa, b) wiceprezesa (zawsze księży), e) nauczycieli, d) sekretarza, e) kassyera, 7) Bentora. § 6. Prezes. Ogólne Zgromadzenie Przełożonych wybiera Prezesa czyli raczej uprasza pożądaną osobę o przyjęcie tego urzędu. Wybór dzieje się większością głosów. Prezes jest Ojcem Stowarzyszenia, i jako taki zajmuje stanowisko w gronie Przełożonych i między członkami Stowarzyszenia; przewodniczy posiedzeniom Przełożonych; mianuje Wiceprezesa, naradza się z Zarządem nad urządzeniem nauk, wspólnie z nim orzeka o pismach, gazetach i książkach, nakładem Stowarzyszenia drukować lub nabywać się mających, i razem z nim wydaje ogólne rozporządzenia dla Stowarzyszenia, o ile takowe mają być niezwłocznie wykonane. W ostatecznym tazie rozporządza, co za dobre uzna; jednakże potém uwiadomi o tém Zarząd. Bez jego wiedzy i woli nic nie może być zarządzoněm lub wykonaném, co się tyczy Stowarzyszenia. Jemu podają się wszystkie wnioski, które Przełożonym przedkłada. Zwołuje zwyczajne i nadzwyczajne posiedzenia, i w razie równości głosów głos jego rozstrzyga. Obowiązkiem jego jest z ojcowską troskliwością czuwać nad wykonaniem ustaw w duchu Stowarzyszenia. Prezes urząd swój sprawuje na czas nieokreślony. Jeżeli go chce złożyć, winien oznajmić swoje postanowienie Zarządowi, przynajmniej 3 lub 4 miesięce wprzód. Tylko nagłe przeniesienie w urzędowaniu może usprawiedliwić wyjątek. § 7. W nieobecności Prezesa lub w razie innéj przeszkody, Wiceprezes wstępuje zupełnie w jego prawa. Na § 8. Członkowie Zarządu. Nauczycieli uprasza Prezes w porozumieniu z Zarządem, o przyjęcie na siebie udzielania nauk i Stowarzyszeniu ich przedstawia. aczyciele sprawują obowiązki swoje o ile możności bezpłatnie na czas nieokreślony lub umówiony, wszelako powinni czterema tygodniami wprzódy wystąpienie swoje zapowiedzieć. § 9. Sekretarz. Sekretarz przez Zarząd obrany, pozostaje przez czas nieokreślony w swém urzędowaniu. Na posiedzeniach wydziałowych prowadzi protokół, a wspólnie z Prezesem korrespondencyą Stowarzyszenia. § 10. Kussyer. Kassyer przez Zarząd obrany zawiadaje majątkiem Stowarzyszenia, utrzymuje księgi dochodu i rozchodu, i składa rocznie rachunki Przełożonym. § 11. Senior. Seniora wybierają większością głosów czeładnicy z pomiędzy siebie na czas nieokreślony. Wybór aczyniony podlega zatwierdzeniu przez Prezesa. Senior zasiada w gronie Przełożonych w imieniu czeladzi, której życzenia Zarządowi przedkłada, a Prezesowi przydany jest do pomocy dla utrzymania porządku. Zbiera Wpisowe i miesięczne datki, które wręcza kassyerowi co miesiąc. § 12. Wydział opiekuńczy. Wydział opiekuńczy, który zastępuje Stowarzyszenie w stosunkach zewnętrznych i materyalne utrwalenie jego według sił ubezpie ̋czać ma, składa się: a) z usposobionych ku temu obywateli miasta Poznania, zajmujących się dobrem Stowarzyszenia; b) z dobroczyńców Stowarzyszenia, którzy się pewnym rocznym datkiem do opędzenia kosztów jego przyczyniają. Członków wydziału opiekuńczego proponuje Zarząd ogólnemu Zgromadzeniu Przełożonych, które przez deputacyą zaprasza ich do wstąpienia w grono swoje. Wprowadza ich Prezes tra posiedzenia., gdzie mają wyznaczone sobie miejsca honorowe. Członków wydziału opiekuńczego staraniem będzie: zastępować silnie Stowarzyszenie w stosunkach zewnętrznych i trwałość jego ubezpieczać. Mają oni prawo zasiadania i głosowania w poniedzeniach ogólnego Zgromadzenia Przełożonych, wglądania we wszystkie rozporządzenia, odwiedzania Stowarzyszenia w każdym czasie, i w ogóle brania udziału w tém wszystkiém, co się w Stowarzyszeniu dzieje lub przez nie wykonaném bywa. |