19

19

19

20

20

1-S. Waldburga is in Ado's Appendix.
8-Ado does not mention S. Maximus.
11-Ado gives Job on the preceding day.
19-Ado does not mention S. Urban.
20- -For 'June' read 'May.'

24-In Ado S. Augustin is given two days later.
26-Bede is in the Appendix to Ado.

-For Baethina' read Baethine.'

-For Mac Thail' read 'Mac Tail.'
18-For 'Lann Leri' read 'Lann Leire.'

20-For 'Foelan Labor' read 'Foelan Amlabor.'

21- -For 'Cormac Ua Liathain' read 'Cormac Hua Liathain.' 25-For 'Lismor' read Lissmor.'

28-For 'Crumine of Lecan in Meath' read Crumine in Lecan of Meath.'

30-"Dr. Reeves suspects that the Stolus in the Felire is an
error for S. Polus (or Paul). If this could be estab-
lished, it would show how the present Calendar has
been formed by an amalgamation of two Western Cal-
endars, one of which had admitted this error. But the
entry in the margin from S. Jerome presents a diffi-
culty." [G. H. F.]

20 July 5-For 'Agatha' read The Martyr Agatha.'
7-For Maelruain. A.' read 'Moelruain. A.'

20

21

24

8-For Glenuh Uissen' read 'Glenn h Uissen.'
8-' Brogan.' 'Broccan' in the Irish.

13-In the 9th line of notes delete the full point after 'Ui.'
15-Note a. The separation of the Apostles is mentioned in
the Appendix to Ado.

25-ForJames; death of' read 'Death of James.'
26-For Tabor. A.' read 'Taboir. A,'

28-"In Laodicia Phrygiæ nativitas sanctorum Auxentii,
Prudentii, Theophili, Philippi, Alexandri, Zotici, Bys-
siæ, Secundæ, et Macharii."-(Notker in Canisius t. 2.
3. 157.)

24 Aug. 1-For 80 thousands' read 80 great thousands.'
12-Chrysanthus and Daria are given by the printed Ado on
1st December, and in several MSS. of his Martyrology
on 29th November.

13—' He is not mentioned in D.' Add, except by the second
hand by whom he is called 'chief of the Gael." The
name really is Aedh.

17-The octave of S. Laurence is in Ado's Appendix.
21-Ado does not mention S. Matthew's writing the Gospel.
13-Ado gives the African Confessors on the previous day,
with the same narrative as C.

16-For Cias' read 'Ciar.'

16-For Raigoil' read 'Raiguil.'

16-For Cill Riradh' read Cill Ruadh.'
17-Delete 'Nicodimus mart. A.' Add

31-"Dr. Reeves informs me that Æda is the genitive of Edh or Ed." [G. H. F.]

4-For 'anctitate' read 'sanctitate.'

9-Dr. Reeves suspects that Sinche is the genitive of Sinech. 11-For 'Culkaithin' read CulRaithin.'

13-For 'Bobbio' read 'Bobio.'

18-Note, line 4. After Ronan' add 'son of Berach.'
20--Note, line 3. Read 'Eacon with Froechan. A.'
21- "Dr. Reeves informs me that in the Monumenta Patriæ
an e is prefixed in the most ancient charters to Bobio.
The frequent confusion between b and v would account
for the rest of the form in which this word appears in
C." [G. H. F.]

24-For 'Daimhliace' read Doimliac.'

25-For 'Gobhann' read 'Goband.'

27-Note, line 11. After Patrick' add 'of Macha.'

28-For Aebad' read 'Achad.'

29-Delete 'Brendan of Birr. A.' Add 'Brenaind Biroin. A.' 4-For 'Ferdalethin' read Ferdalethi.'

5-For Crispæna' read 'Crispana.'

12-For 'Iraine' read 'Iraird.'

MISSALE DRUMMONDIENSE.

* EXORCISMUS SALIS.

Dominus vobiscum.

**

18a.

The following Office for the Benediction of water, occurs at the be ginning of almost all later Missals. I give it here from the 1534 edition of that of Sarum. In the first Exorcism, it will be observed that our Missal has an additional clause, consisting of a quotation from S. Paul.

Exorcizo te creatura salis per Deum + vivum: per Deum + verum :

mitti jussit ut sanaretur sterilitas in salutem credentium: et sis omni

Exorcizo te, creatura salis, per Deum vivum, per DeXum Deum sanctum, per Deum + sanctum: per Deum qui verum, per qui te per Elesium profetam in aquâ mitti te per Heliseum prophetam in aquam jusit ut sanaretur stirilitas aquæ, qui per aquæ: ut efficiaris sal exorcizatum, apostolum Paulum dicere dignatus est, Sit bus te sumentibus sanitas animæ et cor vestrum sale conditum; ideoque efficere corporis: et effugiat atque discedat ab eo loco quo aspersum fueris omnis sal exorcizatus in salutem credentium, ut sis fantasia et nequitia vel versutia diabolicæ fraudis, omnisque spiritus omnibus te sumentibus sanitas animæ et cor- immundus adjuratus. Per eum qui venturus est judicare vivos et mortuos poris; et effugiat atque discedat ab eo loco et sæculum per ignem. R. Amen. quo aspersus fueris omnis fantasia * vel nequi- * 18b. tia vel versutia diabolica fraudis, omnisque spiritus immundus adjuratus. Per eum.

nipotens æterne Deus, humiliter im

isti, bene + dicere et sancti + ficare tua mentibus salus mentis et corporis, ut

Immensam clementiam tuam, omnipotens Immensam clementiam tuam, omDeus, humiliter imploremus, ut hanc creaturam ploramus, ut hanc creaturam salis salis quam in usum generis humani atribuisti quam in usum generis humani tribubenedicere et sanctificare pro tuâ pietate pietate digneris, ut sit omnibus sudigneris, ut sit omnibus sumentibus salus quicquid ex eo tactum vel respersum mentis et corporis, ut quicquid ex eo tactum que impugnatione spiritualis nequivel respersum fuerit, careat omni immunditiâ tiæ. Per. a Corrected to 'homani.' omnique impugnatione spiritualis nequitiæ. penultimate line of the page.

Per.

* EXORCISMUS AQUÆ. Dominus vobiscum.

Exorcizo te, creatura aquæ, in nomine Dei

fuerit, careat omni immunditia omni

Iga.

So in the

Exorcizo te, creatura aquæ, in nomine Dei + Patris omnipotentis, et Domini nostri et in virtute Spiritus +

Patris omnipotentis, et in nomine Domini in nomine Jesu+ Christi Filii ejus nostri Jesu Christi Filii ejus, et in virtute Spiritûs Sancti, ut fias aqua exorcizata ad

Sancti: ut fias aqua exorcizata ad effugandam omnem potestatem ini

mici; ut ipsum inimicum eradicare apostaticis. Per virtutem ejusdem venturus es judicare &c.

Domini nostri Jesu Christi; qui

effugandam omnem potestatem inimici, et et explantare valeas cum angelis suis ipsum inimicum eradicare et explantare valeas, cum angelis suis apostaticis per virtutem Domini nostri Jesu Christi; qui venturus. Deus, qui ad salutem humani generis maxi

Deus, qui ad salutem humani in aquarum substantia condidisti;

ma queque sacramenta in aquarum substan- generis maxima quæque sacramenta

19b.

tris, et elemento huic multimodis

tuæ benedictionis infunde, ut creatura

divinæ gratiæ sumat effectum; ut

tiâ condidisti; adesto propitius invocationibus adesto propitius invocationibus nos nostris * et elimento huic multimodis purifipurificationibus præparato virtutem cationibus præparato virtutem tuæ benedictitua mysteriis tuis serviens, ad abjici- onis infunde, ut creatura ministerii tui tibi endos dæmones morbosque pellendos serviens ad abiciendos demones morbosque quicquid in domibus vel in locis fide- pellendos divinæ gratiæ sumat effectum; ut quicquid in domibus vel in locis fidelium hæc Non illic resideat spiritus pestilens unda resperserit, careat omni immunditiâ, nes insidiæ latentis inimici, et siquid liberetur à noxâ; non illic resideat spiritus invidet aut quieti, aspersione hujus pestilens, non ura corrumpens; discedant aquæ effugiat, ut salubritas per invo- *

lium hæc unda resperserit, careat omni immunditia, liberetur a поха.

non aura corrumpens; discedant om

est quod aut incolumitati habitantium

cationem sancti tui nominis expetita, ab omnibus sit impugnationibus defensa. Per.

* 20a.

Commixtio salis et aquæ pariter fiat: in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Amen.

Dominus vobiscum.

Deus invictae virtutis auctor, et insuperabilis imperii rex, ac semper magnificus triumphator; qui adversæ

omnes insidiæ latentis inimici, et siquid est quod aut incolumitati habitantium invidet aut quieti, aspersione hujus aquæ effugiat, ut salubritas per invocationem sancti tui nominis expetita ab omnibus sit impugnationibus de

fensa. Per.

Commixtio salis et aquæ pariter

in nomine Patris et Filii et Spiritûs Sancti. [Benedictio salis.]

Dominus vobiscum. et cetera.

Deus invictæ virtutis augtor et insuperabilis

dominationes vires reprimis, qui in imperii rex, ac semper magnificus triumphator, imici rugientis sævitiam superas; qui adversæ dominationis vires reprimis, qui qui hostiles nequitias potens expug inimici rugientis sevitiam superas, qui hos

nas; te, Domine, trementes et sup

plices deprecamur.ac petimus, ut

pietatis tuæ more sancti+fices; ut

cationem sancti tui nominis omnis

terrorque venenosi serpentis procul

pellatur, et præsentia Sancti Spiritus

hane creaturam salis et aquæ dig tiles nequitias potens expugnas, te, Domine, nanter accipias, benignus illustres, trementes et supplices deprecamur ac petimus, ubicunque fuerit aspersa per invo- ut hanc creaturam salis et aquæ dignanter infestatio immundi spiritus abjiciatur accipias, benignus illustres, pietatis tua more sanctifices; ut ubicunque fuerit aspersa per invocationem sancti nominis tui omnis infestatio immundi spiritûs abjiciatur, terrorque venenosi serpentis procul pellatur, et præsentia Sancti Spiritûs nobis misericordiam tuam poscentibus ubique adesse dignetur. Per.

nobis misericordiam tuam poscentibus ubique adesse dignetur. Per.

* 20b.

21a.

Dum aspergatur aqua cantetur.
Asperges me, Domine, hysopo et

*Hic aqua aspargitur. Asperges me, Domine, hisopo et mundabor;

mundabor; lavabis me et super nivem lavabis usque dealbabor.

dealbabor.

Miserere mei, Deus, secundum mag

nam misericordiam tuam.

In the Sarum Missal, this is the usual Anthem, but a different one is provided for Paschal-tide.

(Peracta aspersione aquæ sacerdos dicat sic.)

Exaudi nos, Domine, sancte Pater, omnipotens æterne Deus, et mittere

cœlis, qui custodiat, foveat, protegat,

Miserere mihi, Deus, secundum usque tuam.
Gloria.

BENEDICTIO POST ASPERSIONEM AQUÆ.
Dominus vobiscum.

Exaudi nos, omnipotens sempiterne Deus,

dignare sanctum angelum tuum de et mittere dignare sanctum angelum tuum de cœlis, qui custodiat, foveat, protegat, visitet ac defendat omnes convenientes et orantes in hoc templo (vel in hac acclisiâ.) Per.

visitet et defendat omnes habitantes in hoc habitaculo, Per Christum, The words in smaller type are written over an erasure.

PRO OMNI ECCLESIASTICO GRADU.

The next three prayers form a Mass which is given by Gerbert from his codex San-Blasianus, thus:

sunt eleemosynas, seu etiam cæteris

Prætende, Domine, fidelibus tuis omnibus, Prætende, Dne, fidelibus tuis omnibus Epis, Presbyteris, Abbatibus, episcopis, abbatibus, monachis, canonicis, Canonicis, Monachis, sive Regibus et Gubernatoribus, atque consansanctimonialibus, sive regibus et gubernatori- guineis nris, et his qui commendavebus atque consanguineis nostris et his qui se runt orationibus, et suas nobis largiti in nostras commendaverunt orationes* et suas fidelibus utriusque sexus, dexteram cœlestis auxilii, ut et te toto corde nobis largiti sunt elemoynas seu etiam perquirant, et quæ digne postulant, ceteris fidelibus utriusque sexûs, dexteram consequi mereantur, per. * 21b celestis auxilii; ut te toto corde perquirant, et quæ dignè postulant consequi mereantur. Per.

[Secretum.]

(Secreta.) Propitiare, Dne, supquas tibi pro incolumitate omnium Canonicorum, Monachorum, sive Re

nris commendaverunt orationibus, et

Propitiare, Domine, supplicationibus nostris, plicationibus nris, et has oblationes, et has oblationes famulorum tuorum omnium, Eporum, Presbyterorum, Abbatum, episcoporum, abbatum, monachorum, canoni- gum et Gubernatorum, atque consancorum, sanctimonialium, seu parentum nos-guineorum nrorum, et eorum, qui se trorum, nec non et eorum qui se in nostras suas nobis largiti sunt eleemosynas, commendaverunt orationes, et suas nobis sexuum fidelium offerimus, benignus assume, nullius meriti sit irritum largiti sunt elemoysinas, seu etiam ceterorum votum, nullius sit vacua postulatio; fidelium utrorumque sexuum, quas tibi pro petimus, efficaciter consequamur, per incolomitate eorum offerimus benignus assume, Dnm.

ut nullius sit irritum votum, nullius vacua postulatio; præsta, quæsumus, ut quod fideliter petimus, efficaciter consequamur.

[Post communionem.]

Per.

Da famulis tuis, quæsumus, Domine, omnibus episcopis, abbatibus, monachis, canonicis, sanctimonialibus, regibus et gubernatoribus

*

seu etiam cæterorum utrorumque

præsta quæsumus, ut quod fideliter

22a.

(Ad Comm.) Da famulis tuis, quæsumus Dne, omnibus Epis, Presby

teris, Abbatibus, Canonicis, Monachis, sive Regibus et Gubernatoribus, atque

consanguineis nris, et his, qui se atque consanguineis nostris, et his qui se in commendaverunt nris orationibus, et nostras commendaverunt orationes, et suas seu etiam cæteris fidelibus utriusque suas nobis largiti sunt eleemosynas, nobis largiti sunt elemoysinas, seu etiam ceteris fidelibus utriusque sexûs in tuâ fide et sinceritate constantiam; ut in caritate divinâ

sexus, in tua fide et sinceritate con

stantiam, ut nullis tentationibus a te

separentur, sed in tua caritate fir

mentur, per Dnm-Gerb. p. 269.

It will be seen that the chief difference between the Office in the

firmati, nullis temptationibus ab ejus integri- text and that in the mg consists in tate vellantur, Per.

* Super populum.

Da, quæsumus, Domine, populo tuo sanitatem mentis et corporis; da ut relinquat quod nocet et amare quod salvet; da ut bonis operibus inherendo et benedici à te mereatur, et tuâ semper virtute defendi. Per. Secretum.

Oblata, Domine, munera sanctifica, nosque à peccatorum nostrorum maculis emunda.

Per.

the triple omission of presbyters and insertion of nuns. Can this be a consequence of the monastic development of the Culdee Church?

22b.