22a. This is the first of the Missæ Votivæ in the Sarum Missal; see p. 735* *MISA DE SANCTA TRINITATE. Benedicta sit sancta Trinitas atque indivisa unitas, confitebimur ei quia fecit nobiscum misericordiam suam. V. Benedicamus Patrem et Filium cum There is a clause at the end of this, Sancto Spiritu, laudemus et superexaltemus which is not in the Sarum. eum in sæcula. Gloria. Oratio. Omnipotens sempiterne Deus, qui dedisti famulis tuis in confessione veræ fidei æternæ Trinitatis gloriam agnoscere, et in potentiâ majestatis tuæ adorare unitatem; quæsumus, "qui vivis" or "in qua vivis." The ut ejusdem fidei firmitate ab omnibus semper same remark applies to the Secreta, muniamur adversis. Per Dominum. The word "tu" is not in the Sarum, and there the Collect ends, and the Preface. * 22b. *Ad Corinteos. Fratres, Gratia Domini nostri Jesu Christi et caritas Dei et communicatio Sancti Spiritûs sit semper cum omnibus vobis, in Christo Jesu Domino nostro. [Gradale.] Benedictus es, Domine, qui intueris abysos et sedes super hiruphin. Benedicite Deum cherubin, which shows that at that coeli, quia fecit nobiscum misericordiam suam, Observe the spelling of the word time it was begun in the West with a strong guttural. 23a. The Sarum and the present Vulgate for interfecerit ; in each case the cod. Colbert, and some other Itala authosum should be added after locutus. have venit for veniet and interficit rities agree with our text. After Deus, the Sarum adds Trini alleluia. V. Benedictus es, Domine Deus, patrum nostrorum, et laudabilis et gloriosus in sæcula. Secundum Johannem. mecum * In illo tempore, dixit Jesus discipulis suis; cùm venerit Paraclitus quem ego mittam vobis à Patre, Spiritum veritatis, qui à Patre procedit, ille testimonium perhibebit de me, et vos testimonium perhibebitis, quia ab initio estis; hæc locutus sum vobis ut non scandalizemini; absque sinagogis facient vos; sed veniet hora ut omnis qui interfecerit vos, arbitretur obsequium se præstare Deo. Et hæc facient vobis quia non noverunt Patrem neque me; sed hæc locutus vobis ut cùm venerit hora eorum reminiscami[ni]: quia ego dixi vobis. Offertorium. Benedictus sit Deus Pater, Unigenitusque Dei Filius, Sanctus quoque Spiritus quia fecit nobiscum misericordiam suam. Secretum. Sanctifica, quæsumus, Domine Deus, per tui most of its edd. add cooperante nominis invocationem hujus oblationis hos- tas Sancta; and before per eam, tiam, et per eam nosmetipsos tibi perfice Spiritu Sancto. munus æternum. Per. * V. D. Æterne Deus. Qui cum Unigenito Filio tuo et Spiritu Sancto unus es Deus, unus es Dominus; non in unius singularitate personæ, sed in unius Trinitate substantiæ : quod enim de tuâ gloriâ revelante te credimus, hoc de Filio tuo, hoc de Spiritu Sancto sine deferentiâ discretionis sentimus, et in confessione veræ sempiternæque Deitatis, et in personis proprietas et in esentiâ unitas et in majestate adoretur æqualitas. Per. Communio. Benedicimus Deum cœli et coram omnibus viventibus confitebimur ei quia fecit nobiscum misericordiam suam ; alleluia. Post communionem. 23b. For et the Sarum has ut. Instead of per the Sarum has quam laudant. ** 24a. Proficiat nobis ad salutem corporis et animæ, Domine Deus, hujus sacramenti susceptio, et sempiternæ sanctæ Trinitatis ejusdemque individuæ unitatis confessio, in Quem laudant angeli atque archquâ vivis et regnas Deus, per. DE SANCTA CRUCE. A. Nos autem gloriari oportet in cruce Domini nostri Jesu Christi in quo est salus et vita et resurrectio nostra per quam salvati et liberati sumus. V. Deus, misereatur nostri. A leaf is here inserted in the MS. On the first page it contains the words, sara angeli, cheruphin quoque ac Sanctus, sanctus, sanctus. The verso is blank. Sarum, p. 748*. I have marked the chief differences. Perhaps this is meant for the same Psalm as in the Sarum ; "Deus misereatur nostri et benedicat nobis. misereatur nostri." Deus, qui Unigeniti Filii tui Domini nostri illuminet vultum suum super nos et Jesu Christi pretioso sanguine vivificæ crucis vexillum sanctificare voluisti, concede propitius, eos qui ejusdem sanctæ crucis gaudent honore, tuâ quoque ubique protectione gaudere. Per Dominum. Ad Pilippenses. 24b. Patri is not in the Sarum or the Vulgate. The only authority cited by Sabatier as having it, is the treatise de xii abus. sæc. 3 p. 591f. exaltavit illum, Vulg. and Sarum. Several Itala authorities have the Fratres, Christus factus est pro nobis * obaudiens Patri usque ad mortem, mortem autem crucis; propter quod et Deus illum exaltavit, et donavit illi nomen quod est super omne nomen, ut in nomine Jesu omne flectatur celestium * terrestrium et infer- The first syllable of the word omne is marked with a musical note, which norum; et omnis lingua confiteatur, quia here and elsewhere I have represented Dominus noster Jesus Christus in gloriâ est as closely as possible. Dei Patris. genu order of the text. This line ought to be "dulcia ferens pondera," This alleluia is not in the Sarum. 25a. for mundet Sarum has purget. Sarum adds immolata. offensas Sarum. vicerat Sarum. This prayer does not ccur here in the Sarum, nor have I met with it elsewhere. Gradale. Christus factus est pro nobis obaudiens Patri usque ad mortem, mertem autem crucis, propter quod et Deus illum exaltavit et dedit illi nomen quod est super omne nomen. alleluia. Dulce lignum dulces clavos, dulce pondus ponderæ, quæ sola fuisti digna sustinere regem celorum et Deum. alleluia. Nos autem gloriari oportet in cruce Domini nostri Jesu Christi. alleluia. Dicite in gentibus quia Dominus regnavit à ligno. Secundum Mathæum. In illo tempore, Ascendens Jesus Hierusolimam assumpsit xii. discipulos suos secreto et ait illis; Ecce ascendimus Hierusolimam et Filius Hominis tradetur principibus sacerdotum et scribis et condempnabunt eum morte, et tradent eum gentibus ad illudendum et flagillandum * et crucifigendum, et tertià die resurget. Offertorium. Protege, Domine, plebem tuam per signum sanctæ crucis ab omnibus insidiis inimicorum omnium ut tibi gratam exhibeamus servitutem et acceptabile tibi fiat sacrificium nostrum, alleluia, alleluia. [Secretum.] Hæc oblatio, Domine, quæsumus, ab omnibus nos mundet offensis, quæ in arâ crucis etiam totius mundi tulit offensa. Per Dominum. Præfatio. Verè. Qui salutem humani generis in ligno crucis constituisti, ut unde mors oriebatur, inde vita resurgeret; et qui in ligno vinceret, in ligno quoque vinceretur. Per Christum. Communio. Per lignum servi facti sumus, et per sanctam crucem liberati sumus: fructus arboris seduxit nos, Filius Dei redemit nos, alleluia, alleluia, alleluia. Post communionem. Refecti cibo potuque celesti, quæsumus, omnipotens Deus, ut ab hostium defendas formidine quos redemisti pretioso * sanguine * 25b. tui Filii Domini nostri. Qui tecum vivit. [Super populum.] Adesto nobis, Domine Deus noster, et quos in sanctæ crucis lætari fecisti honore, ejus quoque perpetuis defende subsidiis. Dominum, [MISSA DE SANCTA MARIA.] Sarum has facis for fecisti. Per Salve, sancta parens enixa puerpera regem qui celum terramque regit in secula seculorum et gaudia matris habens cum virguinitatis honore: nec prinam similem visxi es nec habere sequentem, alleluia. Oratio. G. P. S. Concede nos famulos tuos, quæsumus, Domine Deus, perpetua mentis et corporis sanitatea gaudere, et gloriosæ ac beatæ Mariæ semper virguinis intercessione à præsenti liberari tristitiâ et futurâ perfrui lætitia. Per Dominum. *Lectio libri Săpientiæ. b et in This Mass occurs in the Sarum Missal p. 779*. This is the Office. Down to sæculorum it is the same as the Sarum one. It is a passage from Sedulius, (Carmen Paschale, 263) Salve, sancta parens, enixa puerpera Regem, Qui cœlum terramque tenet per sæcula, cujus Numen et æterno complectens omnia gyro, Imperium sine fine manet, quæ ventre beato, Gaudia matris habens cum virginitatis honore, Nec primam similem visa es, nec habere sequentem, Sola sine exemplo placuisti fœmina Christo. I do not understand the three letters that are subjoined. a For sanitate, the Burntisland re- gloriosa ac, and two lines further on, b For Deo the Sarum and Vulgate Ab initio et ante secula creata sum, usque ad futurum seculum non desinam, et habitatione sanctâ coram Deo ministravi. Et sic in Sion firmata sum, et in civitate sanctificata similiter requievi et in Hierusalem have ipso. potestas mea, et radicavi in populo honorificato; et in partes Dei mei hereditas illius, et in plenitudine sanctorum detentio mea. Gradale. Benedicta et venerabilis es virgo Maria quæ sine tactu pudoris inventa est s mater Salvatoris. V. Virgo Dei genetrix, quem totus non capit orbis in tua se clausit viscera factus est homo. In the Sarum Office this is the In the Sarum Office this is the first Alleluia. V. Post partum virgo inviolata permansisti, Dei genetrix, intercede pro nobis. Alleluia for Mondays. Per te, Dei genetrix, nobis est vita Alleluia for Paschal tide. perdita data quæ de celo suscepisti prolem * 26b. et mundo genuisti Salvatorem. V. V. Alleluia, Felix sacra es virgo Maria, et omni laude dignissima, quia ex te ortus est sol justitiæ Christus Dominus noster. This does not occur in the Sarum. For factum est cum loqueretur Jesus,' the Sarum has Jesu.' * 27a. Sequentia sancti evangelii secundum Lucam. In illo tempore, Factum est cùm loqueretur loquente Jesus ad turbas, extollens vocem quedam mulier de turbâ, dixit illi; Beatus venter qui te portavit, et ubera quæ suxisti. At ille dixit; Quinimmò, beati qui audiunt verbum Děi et custodiunt illud. in the Sarum; which adds the words et pacem' at the end. Offertorium. Felix nanque es sacra virgo Maria et omni laude dignissima, quia ex te ortus est sol justia Christus Deus noster, alleluia, alleluia. Secretum. * Tua, Domine, propitiatione et beatæ Dei The epithet Dei genitricis' is not genetricis semperque virguinis Mariæ intercessione, ad perpetuam atque præsentem hæc oblatio nobis proficiat prosperitatem. Per. Præfatio communis. This Preface does not occur in the Sarum. For concedas. This Communio does not occur in the Sarum. It begins with a hexameter. * 27b. the Blessed Virgin is replaced by the pronoun ejus. V. D. Æterne. Et majestatem tuam pronis mentibus exorare, ut beatæ semper et intemeratæ virguinis Mariæ supplicatione placatus et veniam nobis ex omnibus nostris tribuas criminibus et remedia sempiterna concede. Per Christum. Communio. Alma Dei genetrix succurre precantibus cunctis nos quoque unà precamur supplices ut tuis precibus adjuti laudemus Trinitatem. [Post communionem.] * Sumptis, Domine, salutis nostræ subsidiis; In the Sarum this designation of da, quæsumus, beatæ Dei genetricis semperque virguinis Mariæ patrociniis nos ubique protegi in cujus veneratione hæc tuæ obtulimus majestati. Per Dominum nostrum. This Office is that for S. Michael "in monte Tumba" which the Sarum gives on xvii Kal. Octob. The Gelasian and Gregorian Sacramentaries, however, have it on the same day as our text, and the three prayers we have here are those in the Gregorian. This is the Officium and the Psalm together. The Sarum (like the present III. KAL. OCT. DEDICATIO BASILICE MICHAELIS A. Benedicite Dominum omnes angeli ejus facientes, and in the next line audi- audiendum vocem Roman) has qui facitis instead of potentes virtute, facientes verbum ejus ad endam. In the first of these readings, sermonum ejus: benedic our MS has the text of the Gallican anima mea Domino et omnia quæ intra me Psalter (now contained in the Vul gate) instead of that of the earlier sunt nomini sancto ejus. Deus, qui miro ordine angelorum ministeria hominumque dispensas, concede, propitius, ut |